Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Árgangur

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1991, Blaðsíða 88

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1991, Blaðsíða 88
92 ÁRBÓK FORNLEIFAFÉLAGSINS lýsing á staðháttum í Flatey. Eftir að höfundur hefur lýst byggðinni í eynni segir hann: Utangarðs er Flatey öll að kalla kargaþýfð, og er þar fátt um kennileiti og örnefni. Helzt eru Helluholt, Grænamýri og Arnargerði. Um Arnargerði hefur einhvern tíma verið hlaðinn garður og mátti sjá fyrir vallgrónum tóftarbrotum, þar sem hæst bar. Engin munnmæli heyrði ég um það í æsku, hvernig á þeim stæði, en síðar hefur verið gizkað á, að þarna hafi verið spekingurinn Stjörnu-Oddi, sem á að hafa dvalið í Flatey um tíma.69 Hugmyndin um tengsl Odda og Arnargerðis er ekki meira en tveggja ára þegar Theódór skrifar þetta. Framhald bókarinnar 1 verum er að finna í minni bók sem heitir Ofan jarðar og neðan og kom út árið 1944. Þar segir m.a. frá því er Theódór dvaldist á æskuslóðum í Flatey sumarið 1939. Inn í þá frásögn fellir hann „Þátt um Stjörnu-Odda og þýzk vísindi"70 og er hann rakinn nánar í Viðauka 1. Segir þar frá Þjóðverjunum Reuter og Miiller sem komu til Flateyjar um sumarið og skoðuðu einnig svokallaðan Odds- kofa eða Oddakofa á Flateyjardal. Hugmyndin um „Oddagerði" kviknaði einmitt með Theódór sjálfum í tengslum við þessa heimsókn Þjóðverjanna. Höfundum þessarar greinar er að svo komnu ekki kunnugt um neinn prentaðan afrakstur af ferð Þjóðverjanna til Islands annan en greinargóð og skemmtileg skrif Theódórs Friðrikssonar. Má og einu gilda því að þess er vart að vænta að aðferðir þeirra og hugsanagangur hafi leitt til niður- staðna sem trausts væru verðar umfram það sem þegar er fram komið. Þannig standa tvö einföld atriði eftir til umhugsunar úr frásögnum Theó- dórs: Annars vegar sjálf tilvist Oddakofa á undarlegum stað og hins vegar sú hugmynd Theódórs Friðrikssonar að Arnargerði tengist Odda og nafnið kunni að hafa afbakast úr Oddagerði.71 Ýmsar heimildir I Sýslulýsingum danska Vísindafélagsins frá 1744-49 eru sögð í Flatey 5 býli og ein kirkja. Kostum til landsins er svo lýst: „Liden höeslæt, ingen Skov, men temmelig god Græsgang."72 I kaflanum um strönd og eyjar í Ferðabók Eggerts og Bjarna frá 1752-1757 segir svo: „Flatey liggur úti undir Gjögurtá. Þar er góð verstöð. í Flatey eru 4 bæir. Þeir eyddust af landskjálfta 1755."73 69. Theódór Friðriksson, 1941,27-28. 70. Theódór Friðriksson, 1944,39-47. 71. Greinargóð lýsing á Flatey frá miðri 20. öld er hjá Jóni Sigurðssyni frá Ystafelli, 1954,118-121. 72. Sýslulýsingar, 1957,238. 73. Eggert Ólafsson, 1943, II, 4.
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153
Blaðsíða 154
Blaðsíða 155
Blaðsíða 156
Blaðsíða 157
Blaðsíða 158
Blaðsíða 159
Blaðsíða 160

x

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Árbók Hins íslenzka fornleifafélags
https://timarit.is/publication/97

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.