Tímarit Hins íslenzka bókmentafélags - 01.01.1890, Síða 98

Tímarit Hins íslenzka bókmentafélags - 01.01.1890, Síða 98
98 sagt verið, að hurð væri hnigin á gátt (= opin), svo að »hnigin“ um hurð, ef hvorki er bætt við ,á klofa' né ,á gátt', geti merkt ýmist „lokuð“ eða „opin“, eða búið, öllu heldr, að „hnigin“ um felli- hurð merki „lokuð“, en að um rennihurð merki það „opin“. En það virðist allhæpið að svo sé. „Hnigin“ um rennihurð virðist geta átt við, þá er lokað er, þvi eðlilegt er, að hun hafi lokazt með nokkrum þunga, líkt og skellihurð, en átak hefir þurft til að opna hana, og um þá hreyfing er „hnigin“ mjög óviðfeldið og getr og varla sagzt. „Hnigin á gátt“ kemr að eins fyrir á einum stað, nfl. í annari sög- unni af Gísla Súrssyni, en 1 hinni sögunni segir á sama stað : „hnigin aptru, og þykir sennilegt, að það sé réttara, að hún hafi verið hnigin aptr (o: á klofa, en að „á gátt‘ sé rangt), þótt eigi væri hurðin lokuð að innan. Á tveim stöðum getr „hnigin“ um hurð eigi merkt annað en ,opin‘, nfl. Rm. 26.: ,var hurð hnigin', og Herv. (1847) 18.: ,hnigin er helgrind'. Mun og mega telja víst, að hurð í slikum fornkvæðum sé og fellihurð, en eigi rennihurð. En þótt mjer þyki skýring dr. V. G. eigi fullnægjandi i þessu atriði, þá get eg eigi skýrt ,hnigin‘ í þessu sambandi1. Síðar, en þó allsnemma, var farið að hafa hjarrahurðir. Hjarrarnir voru upphaflega tappar 1) Mjer hefir komið til hugar, hvort eigi kunni að hafa verið til enn eldri aðferð, en sú sem hér er talin upphafleg, til þess að opna hurð og loka, nfl. að fyrir dyrahlerann hafi verið geil nokkur eða bil niðr með þröskuldi og fyrir neðan hann, er hlerinn hafi fallið eða hnigið í. þá er opnað var, en svo hafi hann verið dreginn upp, er lokað var. En ekki get eg fært þeirri gátu neitt til stuðnings. Finnist eigi neinn vottr slíks hjá öðrum þjóðum, mun það vera hégómi einn.
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112

x

Tímarit Hins íslenzka bókmentafélags

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Tímarit Hins íslenzka bókmentafélags
https://timarit.is/publication/228

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.