Eimreiðin - 01.01.1921, Page 113

EIMREIÐIN}
113
Ritsjá.
ÁRIN OG EILÍFÐIN. Prédikanir eftir Harald Níelsson, Reykja-
vik 19-0. Kostnaðarm. Pétur Oddsson. 400 bls. Mynd höfundar
framan við.
Piófessor Haraldur Nfelsson mun vera einhver þektasti pré-
dikari á landi hér. Hann heflr um margra ára skeið haldið uppi
prédikunarstarfsemi í Reykjavík, og haft jafnan ágæta aðsókn
og auk þess heflr hann látið til sín heyra víðsvegar um landið
og hvervetna verið frábærlega vel tekið.
Pegar ræða er um þessar prédikanir, og yfirleitt prédikanir
próf. Haralds Níelssonar, mun dómurinn verða nokkuð misjafn
eftir því, hvernig á málið er litið. Um sumt verða menn sam-
mála, en um annað ósammála. Pví verður ekki neitað, að skoð-
anir manna skiftast tðluvert um sumt af þvi, sem hann heflr
flutt. Hann er boðberi nýs tíma að sumu leyti, flytur það, sera
hann og fjölmargir aðrir telja nýjan sannleika, og vænta sér af
því nýrrar vakningar trúarlífsins í landinu. Og móti slíku hlýtur
ávalt að rísa nokkur andspyrna, og eg vil segja, að á móti því
á að risa andspyrna, jafnvel þótt það sé gott, því hitt er vottur
alveg frámunalegs doða. Einmitt í þvi er vakningargildið fólgið,
að hugsunum lýstur saman, og menn neyðast til að hugsa —
með eða móti. Og i höndum manna er fátt svo hreint, að ekki
hafl gott af að hreinsast í baiáttu, og fatt svo styrkt, að ekki
megi það sækja þrótt við andróður.
Leitt er, hve illa oft og einatt mönnum gengur að skilja þetta
frá báðum hliðum. í raun réttri er þetta ekki annað en vottur
um, að þessi boðskapur á í sér eitthvað af þeim heilaga eldi,
sem kveikir í út frá sér. Og svo gæti sýnst, að allir þeir, sem
þrá trúarvakningu ættu að gleðast yflr því að sjá einhverja lífs-
strauma hreyfa sér, hvort sem þeir nú koma frá þeim »gömlu eða
nýju«. Pví að þá er illa farið djörfunginni, ef sú vissa er ekki
óhaggandi, að guðs málstaður muni velli halda i hverjum
árekstri. Ef hann er í því gamla, þá eflist það við árásina; ef
hann er i því nýja þá fágast það við núninginn og ef hann er,
eins og ekki er ósennilegast, í báðum stefnum, þá má víst segja,
að út úr glundroðamistrinu, sem um stund sýnist birgja fyrir
útsýnið, muni sólin brjótast fram með nýjum ljóma, og sýna, að
áfram heflr þokast.
Pað er, sem sagt, eins víst, að menn séu ekki sammála um
alt efni þessara prédikana, en hitt er jafn víst, að um langflest
8