Eimreiðin - 01.10.1936, Side 11

EIMHEIÐIN
Norræn samvinna.
Ymsir telja, að með stofnun Norræna félagsins, „Norden“,
’ ^anmörku, Noregi og Sviþjóð veturinn 1919, á íslandi 1922
°g aftur 1931 og í Finnlandi 1924 hefjist nýtt tímabil í sögu
skandinavismans svonefnda, og að með starfsemi þessara
lélaga sé hafin sú „praktiska“ samvinna Norðurlandaþjóð-
anna, sem skandinavismann hafi svo tilfinnanlega skort. Megi
b* miklu meiri árangurs af þeirri samvinnu vænta en af
gamla skandinavismanum. Um miðjan september í hanst
Sendi hinn áhugasami ritari Norræna félagsins hér á landi
Wöðum og tímaritum áskorun um að láta til sín taka hina
norrænu samvinnu í sambandi við Norræna daginn 27. októ-
^er þ. á., er félög þessi gengust fyrir hátíðahöldum ýmsum.
stjórnendur Norðurlanda ávörpuðu umheiminn í gegnum
ntvarpiS. Það er þá líka óhætt að fullyrða, að aldrei hafi
norræn samvinna verið eins oft í munni höfð á einum degi
e*ns og þenna. Blöðin fluttu um hana langar greinir, ræður
Aoru fluttar um gervöll Norðurlönd og alt mögulegt gert til
a® 'vekja hina norrænu samkend fólksins.
Norræna hreyfingin — eða skandinavisminn -— hefur jafnan
'’erig mjög breytilegt hugtak, síðan fyrst að sú hreyfing hófst.
'mist er hún bókmentalegs eðlis eða stjórnmálalegs, ýmist
^ugsjónastefna listræns eðlis eða hagnýt viðskiftahreyfing,
Nmist kynningarstarfsemi eða almenn frændræknis-kend
Norðurlanda-þjóðanna. En alt af er hún ærið hvikult og
°stöðugt fj'rirbrigði í lífi þeirra. Um það getur hver og einn
r>engið úr skugga sjálfur, með því að kynna sér sögu norrænu
hreyfingarinnar siðustu hundrað árin. Styrjöldin árið 1848
V)I'ð norskum fylgjendum norrænnar samvinnu áminning um,
samvinnunni fylgdi meiri ábyrgð en þeir voru reiðubúnir
^ að láta í té. Meðan sjálfstæðisbarátta Norðmanna stóð
sem hæst, i tíð Wergelands og síðar Björnsons, töldu margir
teirra hættu stafa af skandinavismanum fyrir norslct sjálf-
siieði. Þegar Danmörk misti Slésvík og Holstein árið 1864,
■'u þess að hin Norðurlöndin kæmu henni til hjálpar, hjaðn-