Eimreiðin - 01.10.1936, Síða 74

•418
ALÞJÓÐAKHAGUR Á AÐ RÁÐA
EIMRBIBIÍ''
verður þvert á móti sá, sem mestan afgang hefur að selja, an
þess þó að eiga nokkuð vernlegt undir því, hvað hann ber ur
býtiim. Viðskiftaeðli bóndans fer hinsvegar heldnr ekki eftn'
því hvort hann selur mikið eða lítið, heldur hvað háður hann
er markaðinum eða hvað mikið sjálfur rekstur búsins er uiuin
sölunni kominn. Frumbóndinn þekkir ekki hugtakið „fraiii'
leiðslukostnaður“ á sama hátt og viðskiftabóndinn, því að bu-
rekstrarviðskifti hans fara mest fram innangarðs. Af söinU
ástæðu snerta gengissveiflur hann iítið og stundum ekkert. —
„Hin gagnlega einangrun" frumbóndans verður yður Iíl<a
hneykslunarhella. En hún er aðallega afkomulegs eðlis og
sveitabændum vei kunn. Þeir segja stundum „því fjær kaup'
staðnuin, því hetri afkoma“. En þótt slíkt máltæki hafi tak-
markað gildi, þá hefur þó reynslan sýnt, að frumbænduiu
gerir það a. m. k. ekkert til hvort þeir búa lengra eða skenua
frá kaupstað. Fyrir viðskiftabóndann er það aftur beint líis'
skilyrði að vcra sem næst neyzlustöð eða markaði. Og þesS
vegna er það, að þegar afskektir bændur vegna skulda eða
aukinna þarfa fara að verða háðir markaðinum, þá ligr!111
sjálft óyndisúrræðið fvrir dyrum, að fara að beita skrúfuni °S'
áníðslu gegn öðrum — láta þá sem hagsýnni aðstöðu haú'
leitað og ódýrar gætu framleitt, greiða verðjöfnunargjald
láta innlenda neytendur greiða miklu hærra verð fyrir vörun-
en hægt er að selja hana fyrir til útlanda — láta ríkið kosU
lagningu og stöðugt viðhald gersamlega óarðbærra vega, hrua
og síma út um víðáttuna, auk ýmiskonar styrkveitinga °o
i'PPgjafa á skuldum, sem engan enda tekur.
Ég veit að þér sjáið það, séra Tryggvi, að hér erum við koinn
ir inn á algerða tortímingarbraut fyrir hagsýnan búrekstui
og fjárhag landsins í heild sinni. — Hér skaðast allir aðila1
—- bændur, neytendur og ríkissjóður. Hér er sett upp °* ‘ •
vél til að vinna úr of litlu efni. Slíkri svikamyllu er sköini’
að halda uppi í sambandi við gamlan og æruverðan
Ég verð samt að minna
bent á, fyrir því, að
áður
ii
á þá afsökun, sem ég hef
svona stefna skuli geta komið upp
yfirleitt vera hugsanleg. Og hún liggur í hinu höfuðlausa ^
ræðisstjórnarfari voru, sem allir þingflokkar vegsama-