Eimreiðin - 01.07.1958, Blaðsíða 27

EIMREIÐIN
159
jafnvel hlífðarlaus í orðasennum, jafnt á mannfundum sem
ritvelli, en á hinn bóginn ljúfur í viðmóti og manna bezt
fallinn til að koma fram málum með lagi og mildum fortölum,
þegar sú aðferð var líklegri til árangurs. Þótti hann hinn
slyngasti áróðursmaður við hverjar kosningar, og hafa mynd-
azt um framgöngu hans í slíkum orrahríðum ýmsar lands-
kunnar og næsta skemmtilegar þjóðsögur.
Árið 1946 fluttist Hagalín til Reykjavíkur, og gaf sig þá
allan að ritmennsku um skeið. Brátt tóku að hlaðast á hann
niargvísleg störf önnur, og nokkur undanfarin ár hefur hann
gegnt embætti bókafulltrúa, en það er í því fólgið að hafa
eftirlit með almannabókasöfnum um land allt, leiðbeina um
fyrirkomulag slíkra safna og bókaval. Hefur Hagalín byggt
það starf upp frá grunni, og á skömmum tíma unnið þar
stórþarft og merkilegt brautryðjandaverk.
Eins og ég gat um áðan hefur Hagalín samið um 40 bæk-
ur, skáldsögur, smásagnasöfn og ævisögur. Fyrsta bók hans,
Elindsker, kom út árið 1921. Þá var Hagalín 23 ára gamall
°g enn í mótun. Bókin flutti smásögur, ævintýri og nokkur
ijóð. Þótt höfundur væri að ýmsu óráðinn og leitandi um
form, duldist ekki, að sérstætt rithöfundarefni hafði kvatt sér
hljóðs. Þótt ljóðin væru misjöfn, bentu hin beztu þeirra til
þess, að höfundur mætti óslitið lialda áfram á þeirri braut.
Hagalín valdi sagnafonnið, og næsta bók hans, Strandbúar,
flutti eingöngu smásögur. Síðan kom skáldsagan Vestan úr
fjörðum. Með fjórðu bók sinni, smásagnasafninu Veður öll
válynd, uppfyllti Hagalín að fullu þau fyrirheit, sem hann
I'afði gefið með fyrri bókum sínum. Þar birtist meðal annars
öin kyngimagnaða saga af Neshólabræðrum, þar sem hrika-
Hgt umhverfi vestfirzka útskagans og dulrömm forneskjan
Hggjast á eitt um að ógna mannkindinni og firra hana ráði
°g rænu. — Eftir útkomu þessarar bókar var Hagalín óum-
öeilanlega orðinn snjall smásagnahöfundur og kominn í
ö'emstu röð íslenzkra sagnaskálda. Síðan birtist hvert smá-
Sagnasafn hans af öðru og hver skáldsagan af annarri, hin síð-
asta, sem enn er út komin, árið 1957. Sögur Hagalíns eru
ólíkar um margt, og honum tekst að sjálfsögðu misvel upp,
Svo sem flestum eða öllum mikilvirkum höfundum. Einkenni