Eimreiðin - 01.07.1958, Blaðsíða 128
260
EIMREIÐIN
að, en vel skyldu þau þess gæta að geyma atómsprengjur
sínar svo að þær sái ekki helryki yfir það líf, sem þó er til
og bæði þau og aðra skortir þekkingu til að sjá að þau séu
borgunarmenn fyrir, ef fyrir tjóni verður.
Nýlega var því vikið til þeirra manna, sem fastast halda í
form ljóða, að leggja skyldu Jjeir niður ófrjótt hatur sitt í
garð þeirra höfunda, sem vinna með öðrum liætti.
Þetta er þarflaus beiðni. Hvorki eru þeir né verk þeirra
hatursefni. Þeir og þau geta ef til vill orðið bókmenntuni
þjóðarinnar yngingarlyf og heilsubót, þar sem bæði má læra
af mistökum og happaverkum, en það verður þó frekar, ef
þau þykjast vera það, sem þau eru, nefnilega óbundið mál,
og fremur heldur en með því að villa á sér heimildir mega þau
verða til auðgunar öðrum hlutum fagurra bókmennta en
ljóðum. Er það auðvitað, því misskilningur eða ósannsögh
leiðir afarsjaldan til batnandi niðurstöðu, en ljóð og laust
mál skiptast ekki í flokka eftir efni fyrst og fremst heldtn'
eftir formi og annarri efnismeðferð, og er þar hver flokkui'
hinna tveggja aðalbókmenntagxeina, sem valinn er, hirnin-
vítt undanfæri til landnáms nýjum mönnum og nýjum hugs-
unum auk þeirrar fjölbreytni, sem framleiða má með því að
taka sama efni og annar lék sér að, en vinna það á annan veg»
eða steypa eitthvert efni í sama móti og áður var fengið öðru
ólíku. Þetta ætti að vísu að vera óþarfi að segja rithöfund-
um, því það er ekki ný bóla. Menn hafa kunnað þetta lengi-
Svokallaðar druslur, sem sungnar voru við sálmalög á meðan
lagt var kapp á að gera sérhvert mannsbarn húslestrarhæft —
en ekki mátti lægja virðingu sálma með daglegu jaski, — gáfu
furðu hlálegar verkanir og allt aðrar en tilbeiðsluljóð eða
lofdýrðaróður undir sama lagi. „Aldrei skal ég eiga flösku*
eða „Ólafur karlinn aumi“, eru dæmi um slíkt og enn mörgum
kunn. Form ókvæðisskálda er heldur ekki nýtt. Hér hefur það
staðið við hlið annarra bókmenntagreina að minnsta kosti
síðan þýðendur gáfu frá sér að koma Ljóðaljóðunum og Sáhu-
um Davíðs á reipi íslenzkrar ljóðlistar og þó sennilega mikhi
lengur en svo, því getuleysið er eldra en mátturinn, heimskan
að minnsta kosti dálitlum ungbarnsaldri á undan greindinm
á ferð í mannheimum.