Eimreiðin - 01.07.1958, Blaðsíða 132
264
EIMREIÐIN
urkerar, sem gera sér atvinnu lir bókhneigð sinni og lifa
af eigin og annarra ritum eins og þorskar af göngusíli. Þess-
ir menn hafa löngum bækurnar fyrir sér og ekki annað en
þær handa á milli. Þeir geta flett upp í þeim aftur, þegar
hugurinn girnist, og hafa auk þess skólað bókminni til létt-
is. Þvílíkir menn geta notið skáldskapar hvað ofan í annað
og gert sér hann innlífaðan án þess að hafa lært frá orði til
orðs, jafnvel það sem þeir oftast njóta, og baðað sig í blæ
þess hjartaríms, sent dagur og stund þarfnast. Þeir eru nokk-
urs konar bragðlaukar þjóðarinnar á slíka vöru, og er mikið
fyrir þá gerandi, en bókmenntir við hæfi þeirra einna er of-
rausn. Slíkar bækur yrðu flestum öðrurn gagnslausar, en þ°
eftirhermuefni öllum þeim höfundum, sem langar í fínan
ritdóm. Þeir yrðu þannig vörzlugarður fyrir aðstreymi baet-
andi lesmáls til alls almennings, eða eins konar andleg skil-
vinda, sem klyfi þjóðina í tvær lestrarheildir báðurn til
tjóns, þar sem hún sliti blómann, þ. e. fagurkerana, úr sam-
bandi við þjóð sína og fengi stórskáldunum aðeins fáa tugi
lesenda, en héldi almenningi á útgangi um auðn eða sinu-
hnjóta, sem lítið hefðu lífrænt að bjóða. Verður því ekki
betur séð en regluleysi þess, er ljóð vill heita, sé skemmdat-
verk og þjóðarskaði, og það þótt svo vel væri unnið að ein-
hverjum væri fengur að, enda þyrfti þá fræðirit um brag-
fræði lauslopaskaparins venjulegum mönnum til lykils að bók-
menntagreininni, ef þá dygði betur.