Uppeldi og menntun - 01.09.1993, Page 150

Uppeldi og menntun - 01.09.1993, Page 150
SOGUATLAS Eitt flýtismarkið á útgáfunni er það, að textinn yfirfyllir stundum plássið sem honum er ætlað; það er mest áberandi á bls. 40 og 196 (í Islandssöguyfirlitinu), þar sem hefði átt að stytta texta, og bregður líka fyrir í skýringum við kort. Talsvert ósamræmi er í rithætti nafna og nokkuð um augljósa þýðingarhnökra og penna- glöp; verður þess nánar getið síðar. Sýnilegar prentvillur eru hins vegar ekki margar, en sjást þó. Líklega má segja að mjög hröð vinnsla íslensku útgáfunnar hafi tekist furðu slysalaust, annmarkar séu skammlausir og skerði ekki verulega notagildi bókar- innar; en fyrir endurprentun sé ástæða til að snurfussa æði margt. Annars skal það tekið fram að þessi ritdómur er saminn án samanburðar við norsku útgáfuna og fjallar um kosti og galla bókarinnar eins og hún liggur fyrir, án þess að skipta ábyrgðinni nákvæmlega milli norskra aðstandenda hennar og íslenskra. Fyrsta krafa til handbókar eins og sögukortabókar er sú að upplýsingar hennar séu yfirleitt réttar og nákvæmar. Fyrir okkur er það einföldust prófraun í þessu efni að athuga þau kort sem sýna eitthvað um Island: Kort 56, um útbreiðslu kristni, sýnir kristniboðsör til Islands árið 1000 og bisk- upssetrin Skálholt og Hóla, dálítið skakkt staðsett, en afsakanlega því að skalinn er lítill. Kort 63, um víkingaferðir, sýnir Hóla u.þ.b. í Blöndudal, Skálholt við Þjórsár- ósa, Þingvelli í Selvogi, Borg nálægt Njarðvíkum og Hjarðarholt við Haffjörð á Mýr- um; staðsetningar sem sagt í hæpnara lagi. Verslunarleið er sýnd til Færeyja, Hjalt- lands og Orkneyja, en ætti fremur að vera beint til Noregs. Landnámsferðir Eiríks rauða og Leifs Eiríkssonar eru sýndar frá Borg, sem er ónákvæmt um Eirík og alrangt um Leif; hann á að hafa siglt til Vínlands frá Noregi eða Grænlandi, eftir því hvaða sögu menn kjósa að trúa, en á Islandskort á hann ekkert erindi. Kort 84, landafundir 1271-1596, sýnir óútskýrða ör frá Noregi til íslands, síðan ferð Eiríks rauða frá Islandi (Hjarðarholti, sem nú er sett á Vestfjarðakjálkann) til Grænlands, og loks ferð Leifs Eiríkssonar frá Brattahlíð (sem er þó framför) til Ný- fundnalands. Þetta er utan við tímabil kortsins og meginefni þess óviðkomandi, en virðist tekið með fyrir einhvers konar norrænan sperring. Kort 103, Evrópa 1721. Hér er ísland sýnt með Skálholti, Þingvöllum og Reykja- vík, staðsetningar skárri en áður, en Reykjavík var að vísu heldur ómerkur staður svona snemma. Áletrun segir „undir stjórn Noregskonungs 1262-1814" sem frá norsku sjónarmiði má kannski til sanns vegar færa, en okkur er tamara að kalla kónginn í Kaupmannahöfn Danakonung, þó að hann stjórnaði Noregi líka, enda var a.m.k. frá því á 16. öld hætt að stjórna Islandi eins og það kæmi Noregi neitt sérstak- lega við. Kort 157 sýnir m.a. hernám Islands 1940 og herverndarsamninginn árið eftir. Kort 164: ísland sýnt hlutlaust í heimsstyrjöldinni. Kort 168: Aðild íslands að OECD, Evrópuráðinu og Norðurlandaráði og innganga þess í EFTA. Kort 176: ís- 148
Page 1
Page 2
Page 3
Page 4
Page 5
Page 6
Page 7
Page 8
Page 9
Page 10
Page 11
Page 12
Page 13
Page 14
Page 15
Page 16
Page 17
Page 18
Page 19
Page 20
Page 21
Page 22
Page 23
Page 24
Page 25
Page 26
Page 27
Page 28
Page 29
Page 30
Page 31
Page 32
Page 33
Page 34
Page 35
Page 36
Page 37
Page 38
Page 39
Page 40
Page 41
Page 42
Page 43
Page 44
Page 45
Page 46
Page 47
Page 48
Page 49
Page 50
Page 51
Page 52
Page 53
Page 54
Page 55
Page 56
Page 57
Page 58
Page 59
Page 60
Page 61
Page 62
Page 63
Page 64
Page 65
Page 66
Page 67
Page 68
Page 69
Page 70
Page 71
Page 72
Page 73
Page 74
Page 75
Page 76
Page 77
Page 78
Page 79
Page 80
Page 81
Page 82
Page 83
Page 84
Page 85
Page 86
Page 87
Page 88
Page 89
Page 90
Page 91
Page 92
Page 93
Page 94
Page 95
Page 96
Page 97
Page 98
Page 99
Page 100
Page 101
Page 102
Page 103
Page 104
Page 105
Page 106
Page 107
Page 108
Page 109
Page 110
Page 111
Page 112
Page 113
Page 114
Page 115
Page 116
Page 117
Page 118
Page 119
Page 120
Page 121
Page 122
Page 123
Page 124
Page 125
Page 126
Page 127
Page 128
Page 129
Page 130
Page 131
Page 132
Page 133
Page 134
Page 135
Page 136
Page 137
Page 138
Page 139
Page 140
Page 141
Page 142
Page 143
Page 144
Page 145
Page 146
Page 147
Page 148
Page 149
Page 150
Page 151
Page 152
Page 153
Page 154
Page 155
Page 156
Page 157
Page 158
Page 159
Page 160
Page 161
Page 162
Page 163
Page 164

x

Uppeldi og menntun

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Uppeldi og menntun
https://timarit.is/publication/581

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.