Uppeldi og menntun - 01.09.1993, Blaðsíða 129
L Á R A STEFÁNSDÓTTIR, SIGURJÓN MÝRDAL
námið og kennslustarfið. Þeir geta einnig tengst erlendum póstlistum kennara og
annars fagfólks þar sem tekin eru fyrir ýmis viðfangsefni oft tengd ákveðnum
kennslugreinum.
Menntamálaráðuneytið, Kennaraháskólinn og fleiri stofnanir dreifa efni á
menntanetinu. Fræðsluskrifstofa Norðurlands eystra hefur t.d. lagt inn skrá um
myndbandasafn stofnunarinnar, upplýsingar um sérstök viðfangsefni, þróunar-
verkefni og fleira. Fleiri stofnanir munu væntanlega nýta netið á næstunni sem upp-
lýsingamiðil.
Starfandi kennarar í skólum landsins hafa tekið þátt í nokkrum samskiptaverk-
efnum með nemendum sínum. Nemendur fjarskóla KHI geta fylgst með þessari
nýbreytni í skólastarfi frá fyrstu hendi. Meðal þessara verkefna má nefna vorverk-
efni þar sem fylgst var með komu farfugla og annað fuglatalningaverkefni þar sem
nemendur reyndu að finna eins margar fuglategundir og þeir gátu. Einnig má nefna
landafræðiverkefni um Island, þar sem nemendur sögðu frá markverðum þáttum í
byggðarlagi sínu, og sameiginlega útgáfu skólablaðs barna á Norðurlandi. Nem-
endur á Islandi hafa í síauknum mæli tekið þátt í alþjóðlegum tölvusamskiptum við
börn frá fjölmörgum löndum.
FRAMTÍÐARSÝN
Ljóst er af þessum fyrstu tilraunum til að nýta Islenska menntanetið að samskipti
um tölvunet eiga framtíð fyrir sér. Þau auðvelda ekki einungis framkvæmd fjar-
kennslu, heldur bæta við ýmsum nýjum möguleikum til náms og kennslu.
Við erum að stíga okkar fyrstu skref inn á svið tölvusamskipta í kennslu og
námi. Reyndar má segja að við Islendingar, í krafti smæðar okkar, séum brautryðj-
endur á þeim vettvangi. Hvergi í heiminum hefur enn tekist að tengja saman jafn
stóran hluta opinbera menntakerfisins, þannig að nýta megi netið á heildstæðum
námsbrautum á öllum skólastigum. Víða um lönd hafa menn þreifað fyrir sér um
notagildi þessarar tækni á afmörkuðum geirum menntakerfisins og þá langoftast á
stuttum námskeiðum.
Þær tilraunir sem verið er að gera hérlendis, t.d. í Kennaraháskólanum, Fram-
haldsskóla Austurlands og Fjölbrautaskólanum við Armúla, með tölvusamskipti á
heildstæðum námsbrautum, eru einsdæmi og geta haft forsagnargildi fyrir þá
stefnu sem þessi þróun tekur víða um heim.
Að vísu má segja að fyrsta skrefið hafi varla verið stigið enn. Við erum um það
bil að leggja upp í langferð, sem enginn veit hvert leiðir okkur. Framundan sjáum
við marga spennandi áfangastaði, en flestum þeirra munum við varla ná fyrr en á
nýrri öld. Fyrsta sporið gefur þegar fyrirheit um nýjar menntunarlegar og menning-
arlegar víddir.
Það sem við vitum nú þegar er að tölvunetið getur verið öflugt tæki til náms og
þroska. Það hefur vakið furðu margra og aðdáun hve fljótir nemar í fjarskóla KHÍ
hafa verið að tileinka sér þessa nýju tækni, þrátt fyrir margvísleg byrjunarvandamál
og tæknilega örðugleika. Þeir voru teljandi á fingrum annarrar handar sem notað
127