Uppeldi og menntun - 01.09.1993, Síða 159

STEFÁN BERGMANN
verkefninu eftir á einhvern hátt. Það virðist samdóma álit þeirra sem helst komu að
þessu verki að starf samstarfsnefndar ráðuneytanna tveggja hafi verið sérstaklega
mikilvægt. Þessi nefnd tók til starfa 1988 og var hún samstarfsvettvangur þeirra
ráðuneyta, sem samkvæmt lögum bera ábyrgð á kynfræðslu. Það er miður að starf
nefndarinnar hefur nú lagst af.
, Kynningarstarf hefur verið allfjölþætt og fjöldi þátttakenda á kynningarfund-
um og námskeiðum til þessa er um 90 manns, einkum kennarar og hjúkrunarfræð-
ingar. Auk þess hafa um 550 kennaranemar kynnst efninu í námi sínu í KHÍ. Ekki
hefur verið leitað eftir fræðslufundum endurmenntunardeildar KHI um námsefnið
og aðferðir þess. Markmið með þeim var að bjóða einstökum skólum eða nágranna-
skólum kynningu og aðstoð við að taka námsefnið upp. Þetta gæti bent til þess að
það séu fáir aðilar í skólunum sem kynnast því að gagni og sinna kynfræðslu á
unglingastigi. Reglubundin námskeið fyrir kennara hafa ekki verið haldin, en lík-
legt er að það geti haft veruleg áhrif á frekari útbreiðslu efnisins. Ýmis samtök hafa
sýnt námsefninu áhuga og spurst fyrir um það, m.a. samtök foreldra og kvenna og
talsmenn þeirra lýst yfir ánægju með efnið. Líklegt er að samtök sem þessi séu
heppilegur vettvangur fyrir umræðu um námsefnið og þýðingu þess.
Kennarabókin hefur borist í nær alla skóla sem sinna unglingakennslu. Að
loknum tveimur skólaárum virðist sem um 30% nemenda í árgangi hafi notað efnið.
Sennilega er það hvorki góður né lélegur árangur. Margir nota áfram eldra efni við
kynfræðsluna og oft eigið efni. Búast má við að svo verði áfram. Af þessu sést að
enn er langt í land með að Lífsgildi og ákvarðanirhafi náð þeirri útbreiðslu sem vænst
er.
Lífsgildi og ákvarðanirkaWa á kennsluaðferðir og skipulagningu sem ekki eiga sér
útbreidda hefð í íslenskum skólum og mun það hindra einhvern hóp kennara frá
því að taka það upp. Hins vegar er það skoðun höfundar að námsefnið sé afar hent-
ugt að gerð til þess að reyna þær kennsluaðferðir sem um ræðir. Þannig gæti það
stuðlað að þróun skólastarfs og skapað kennurum mikilvæga reynslu. Hugmynd-
irnar um skipulagningu og mikilvægi samstarfs við foreldra stuðla að því sama
(Aðalnámskrá 1989:184).
Kennarabók og myndbandi er ágætlega tekið samkvæmt reynslu af tilrauna-
kennslu og viðbrögðum kennaranema, en athugasemdir falla um erlend einkenni
þess bæði hjá kennurum og nemendum. Kennari getur, ef hann er meðvitaður um
þessi viðbrögð, unnið úr þeim með nemendum sínum, t.d. með því að bera saman
ólíka siði, ólík viðhorf og menningu. Þannig gæti meintur ágalli orðið menntandi og
jafnvel stuðlað að því að viðhorf þróist í átt til víðsýni.
Samstarf við heimili og foreldra er meginatriði í uppbyggingu námsefnisins og
markmiðum þess. Ætlast er til að allir foreldrar fái sérstaka foreldrabók í hendur.
Bregðist þessi þáttur verða áhrif kennslunnar miklu minni. Rannsókn tveggja kenn-
aranema vorið 1993 í skólum á Akureyri og í Reykjavík á viðhorfum foreldra til
foreldrabókar, samstarfs við gerð heimaverkefna og til foreldrafunda, gefur áhuga-
verðar vísbendingar. Flestir eru foreldrarnir jákvæðir gagnvart kynfræðsluefninu.
Vísbendingar koma fram um að foreldrafundir nýtist ekki í íslensku skólunum að
157