Uppeldi og menntun - 01.09.1993, Blaðsíða 59

GERÐUR G. ÓSKARSDÓTTIR
einstaklingar sem eru um 39% alls árgangsins. I nemendaskránni eru ekki upplýs-
ingar um próflok og könnunin var lögð fyrir áður en ítarlegri gögn höfðu borist frá
öllum framhaldsskólum. Því var ekki hægt að skilgreina hvaða hluti nemenda var í
hópi brottfallsnemenda fyrr en eftir að könnunin hafði farið fram.
Urtak 800 einstaklinga var valið með tilviljunaraðferð úr hópi þeirra nemenda
sem 'samkvæmt gögnun Hagstofunnar höfðu verið í framhaldsskóla í tvö ár eða
skemur, 12 af þeim fundust ekki í þjóðskrá og voru því 788 í hinu endanlega úrtaki,
416 karlar og 372 konur. Samdar voru 38 spurningar sem skiptust efnislega í þrjá
hluta. Fyrst var spurt um húsnæðis- og fjölskylduaðstæður, síðan atvinnu og loks
skólagöngu. Könnunin var lögð fyrir með símaviðtölum í september 1991. Alls náð-
ist í 566 manns, 295 karla og 271 konu, eða 72% úrtaksins. Ekki hafðist upp á 19%
úrtaksins, 6% voru erlendis, 1,4% voru alvarlega veikir eða fatlaðir og 2% neituðu
að svara. Könnunarhópnum var skipt í fernt. I fyrsta hópi eru þeir sem stunduðu
ekkert nám eftir grunnskóla (þar með taldir þeir sem ekki luku grunnskóla). I öðrum
hópi eru þeir sem hættu framhaldsnámi eftir tvö ár eða fyrr. I þeim þriðja eru þeir
sem enn eru í námi eða hafa byrjað aftur eftir hlé. ífjórða hópieru þeir sem luku námi
(Jón Torfi Jónasson og Guðbjörg Andrea Jónsdóttir 1992).
Framkvæmd
Dreifing einkunna á samræmdum prófum við lok grunnskóla var greind með ein-
hliða og marghliða dreifigreiningu (one factor og multiple factor analysis of variance-
ANOVA). Þessar aðferðir greina breytileika út frá mismun á meðaltölum, þ.e. segja
til um hvort munur á meðaltölum sé marktækur.
Kannað var hvort munur væri á meðaleinkunnum á samræmdum grunnskóla-
prófum rnargra hópa (einhliða dreifigreining). Skoðuð voru einhliða tengsl (main
effects) með því að bera saman einkunnir nemenda þegar þeir voru flokkaðir eftir
námsferli (4 hópar), búsetu (2 hópar) og menntun föður (3 hópar). Einnig voru
könnuð öll hugsanleg samverkandi tengsl (einnig nefnd víxlverkun; interactions)
námsferils að loknum grunnskóla, menntunar föður og búsetu við niðurstöður
samræmdra prófa.
Einnig voru könnuð einhliða og öll möguleg samverkandi tengsl frumbreytn-
anna þriggja, námsferils, menntunar föður og búsetu (allra eða tveggja í einu) við
viðhorf til skólans (marghliða dreifigreining).
NIÐURSTÖÐUR
Tæplega 87% alls úrtaksins lauk 9. bekk grunnskóla (nú 10. bekkur), þar af höfðu
10% lokið honum ári á eftir jafnöldrum sínum og 3% ári á undan (það skal tekið
fram að á þessum tíma var síðasti bekkur grunnskólans ekki skylda). Af þessum 566
manna hópi sem náðist til í símakönnuninni höfðu 457 eða 80,7% tekið samræmd
próf (Jón Torfi Jónasson og Guðbjörg Andrea Jónsdóttir 1992). Þær niðurstöður sem
hér eru birtar um tengsl þriggja breytna, þ.e. námsferils, búsetu og menntunar
föður, við einkunnir byggja því á þeim hópi. Niðurstöður um tengsl áðurnefndra
57