Búnaðarrit - 01.06.1927, Side 100
314
BUNAÐARRIT
þeim á, hvar best sje að fá þá. — En til þess að gera
þetta yfirgripsmeira, þá hafa mörg fylkisfjelögin gert sig
að nokkurs konar miðstöð í þessu efni. Þeir sem þurfa
að ala upp lífkálfa snúa sjer þá til fylkisfjelagsins eða á
skrifstofu þess. En það vísar aftur á þá, er eiga bestar
kýr, og ekki ætla sjálfir að ala undan þeim, það ár.
Sumstaðar, eins og t. d. í Stavanger, er þetta haft svo,
að fylkisfjelagið hefir samið við sláturhúsið í bænum,
— þar sem flestir bændur af fjelagssvæðinu slátra —
að taka við lífkálfum frá bændunum, og geyma þá í
fjósum sínum, uns þeir er ætla að ala þá, koma að slátra
næst. Þetta er nýtt og talið líklegt að með þessari hreyf-
ingu heppnist að ala upp betri meðalkálfa en áður var,
þegar hver bóndi ól upp kálía undan sínum kúm.
k) Kynbótáhjarðir eða Jcynbötabú. Fylkin eiga búnaðar-
skóla, sem þau kosta að nokkru leyti, en annars að
mestu leyti eru reknir með ríkissjóðs-styrk (*/4 fylki,
s/i ríki). Á búnaðarskólunum eru rekin fyrirmyndarbú,
og þau alveg kostuð af því opinbera. Á mörgum þeirra
eru kynbótahjarðir, og á sumum þeirra hafa þær verið
lengi. Frá þeim hafa undaneldisskepnur dreifst út um
sveitirnar í kring, og hafa gert sitt til að styðja að um-
bótunum. Annars eru skoðanir manna á gagni þessara
kynbótahjarða skiftar nú orðið, en allflestir munu viður-
kenna að þær hafi gert gagn. En það er einn liður í
starfsemi búnaðarskólanna, sem þeir eiga að henna al-
hliða verklegt, að hafa góðar skepnur. Og þess vegna
eru búin þar rekin á kostnað þess opinbera. Skólarnir
flestir hafa þetta tæpar og liðugar 100,000 kr. í styrk
á ári hverju. Og þó það komi ekki nautpeningsræktinni
nema að litlu leyti við, má skjóta því hjer inn í, að
eigi alhliða verkieg kensla að verða að verulegu gagni,
þá verða skólabúin að vera opinber eign, og rekin á
kostnað þess opinbera.
Með þessu er þá gerð nokkur grein fyrir því, hvað
Norðmenn gera til eflingar nautgriparæktinni. Ýmislegt