Morgunn - 01.12.1934, Síða 80

206
MORGUNN
Þetta ,er vissulega furðuleg afstaða og munu þeir,
sem á eftir oss koma, eiga eins örðugt með að átta sig
á þessu, eins og vér eigum örðugt með að átta oss á
hugarástandi Móses eða Torquamada.
Jákvæðar staðhæfingar kirknanna hafa til skamms
tíma verið þær einar um það, sem gerðist .eftir dauð-
ann, að maðurinn eyddi eilífðinni annaðhvort í sælustað
eða refsingarstað. Og skipulögðum trúarbrögðum virð-
ist aldrei hafa hugkvæmst, að það væri hlægilegra og
afkáralegra en svo, að rannsóknar þyrfti við, að eilífð
mannsins yrði miðuð við slíkt andartak sem sjötíu til
áttatíu ár hans á jörðunni eru.
Nú hafa allar kirkjurnar, undantekningarlaust,
breytt allmikið til um kenningar sínar um staði eins og
,,helvíti“ og ,,himin“, hið fyrra orðið smávægilegra og
fagurlega úr því dregið, og hið síðara umfangsmeira og
teygjanlegra; sumir hafa jafnvel gengið svo langt, að
telja hvoru tveggja eiga við ,,andlegt“ ástand, í stað
þess að eiga við ytri aðstæður, eins og þeir hafa hingað
til ávalt kent. Áhangendur þeirra, eins og þeir sjálfir,
hafa naumast tekið eftir þessu, og þá ekki afstyrmi vort
frekar en aðrir.
Hugmyndir þeirra hafa orðið langsamlega þægi-
legri, en þó engu ákveðnari.
En þegar vesalingur vor snýr sér nú í öngþveiti sínu
til vísindanna, sem nú hafa verið sett af sem leiðsagnari
um völundarhús vandamála dauðans, og spyrja þessarar
leiðu spurningar: ,,En segið mér nú, hvað gerist eftir
dauðann?“, og með enn meiri áfergju: „gerist nokkuð?“r
þá er hann yfirleitt naumast betur settur heldur en með-
an hann spurði guðfræðingana og kirkjurnar.
Æðstu prestar vísindanna hafa á kænlegan hátt
komið í stað presta kirkjunnar, en þeir hafa á engan hátt
haft ákveðnari svör um það, hvað gerðist eftir dauðann,
— að því leyti sem þeir hafa ekki fullyrt, og fullyrt í
algerðu vísindalegu heimildarleysi, gagnstætt öllum þeim