Saga - 1993, Qupperneq 207

ANDMÆLI OG ATHUGASEMDIR
205
Fullrætt er um þetta
Hnykkt á leiðréttingum við Stefán Aðalsteinsson
I síðasta hefti Sögu birtist grein eftir Stefán Aðalsteinsson sem nefnist
„Nokkrar athugasemdir við andmælum."1 Þau andmæli sem Stefán gerir at-
hugasemdir við voru í raun leiðréttingar sem hann hefur ekki tekið til greina.
Þess í stað endurtekur hann fyrri rangfærslur um að undirritaður noti háa
tíðni 0-blóðflokks til að styðja hugmyndir um gelísk áhrif á íslandi. Hið rétta
er að vegna þeirra ólíku niðurstaðna um uppruna íslendinga sem fræðimenn
hafa komist að með rannsóknum á erfðaþáttum hef ég í bók minni um gelísk
ahrif á Islandi, Gaelic Influence in Iceland, frá 1988, ekki treyst mér til að miða
við annað úr þeim fræðum, með miklum fyrirvörum, en lægstu tölu sem
Ellen M. V/ijsman hefur fengið úr sínum útreikningum, þ.e. 14% írskt/skoskt
°g 86% norskt blóð í Islendingum. Þessu virðist þurfa að hamra á því að
Stefán hefur endurtekið fyrra ranghermi sitt um að ég efist einmitt um þessa
utreikninga og lætur um leið að því liggja að niðurstaða mín sé í samræmi
við öfgakenndustu niðurstöðu fræðimanna á þessu sviði, um 2% norskt og
98% írskt/skoskt!
Varðandi dreifingu ABO-blóðflokka er mjög varhugavert að nota hana við
mat á uppruna íslendinga því að hún sýnir allt önnur hlutföll en aðrir erfða-
vísar og dæmir sig þess vegna nær sjálfkrafa úr leik. Það skiptir því ekki svo
miklu máli hér hvernig bólusóttarfaraldrar virka við úrval á þessum blóð-
flokkum á Indlandi en Stefán harmar að ég skuli ekki rekja ábendingar hans
Um þau efni í bók minni. Eftirfarandi fullyrðing Stefáns er því röng: „GS þarf
a að halda hárri tíðni 0-flokks meðal íslendinga til stuðnings hugmyndum
sínum um gelísk áhrif á íslandi. Hann virðist ekki sætta sig við að 0-flokkur-
mn sé úr sögunni sem mælikvarði á uppruna íslendinga. Við því verður ekki
gert." Þetta er rangt af því að ég nota ekki tíðni þessa blóðflokks í ályktunum
m'num um hugsanlegan gelískan uppruna íslensku þjóðarinnar, einmitt vegna
Pess hvað hún er ólík því sem ráða má af öðrum heimildum, þ.á m. á sviði
erfðafræði.
I sambandi við fræði Stefáns sérstaklega benti ég á að ekki væru til svo
lraustar heimildir um bólusóttarfaraldra á íslandi og í Noregi frá víkingaöld
Grein þessi geymir viðbrögð Stefáns við svari sem ég ritaði í Sögu 1990 við grein
hans í sama riti frá því árinu áður um uppruna íslendinga. í þeirri grein taldi Stefán
S18 vera að gagnrýna kafla í bók minni Gaelic Influence in Iceland (1988) um rann-
f°knir fræðimanna á erfðaþáttum við mat á uppruna íslendinga. í svarinu rakti ég
vernig Stefán gerði mér upp skoðanir, rangfærði tilvitnanir í bók mína og ruglaði
saman umfjöllun minni um aðra fræðimenn og mínum eigin ályktunum.