Uppeldi og menntun - 01.01.2010, Blaðsíða 79

Uppeldi og menntUn/icelandic JoUrnal of edUcation 19(1–2)/2010 79
m a r Í a S t e i n g r Í m S d Ót t i r
um mikilvægi þess að nemendum liði vel í skólanum en einnig bar samskipti nem-
enda innbyrðis og félagslega stöðu þeirra oft á góma í tengslum við líðan þeirra.
Viðmælendur úr stærri skólunum töldu mikinn tíma fara í að ná góðum árangri hvað
félagslega þáttinn varðar og töldu góð tengsl við foreldra og forráðamenn mikilvæg
í þeirri vinnu. Þeir veltu einnig mikið fyrir sér ábyrgð sinni sem kennara og hvernig
þeir gætu gert sem mest fyrir nemendur sína til að tryggja að þeir næðu árangri í
námi. Halla sagði: „Mér finnst eiginlega bara kennslan sjálf vera orðin afskaplega lítill
hluti af þessu starfi. Þú veist, bara smáhluti og bara einfaldasti og auðveldasti hlutinn.
Mér finnst … eins og við erum að tala um, sko, foreldrasamstarfið og að vinna að alla
veganna málum sem að börn eru að glíma við í dag. Ég meina bæði fatlanir og svona
vandamál, kvíði, þunglyndi og bara þú veist, allt þetta, já bara félagslegt, tilfinninga-
legt og bara styðja persónuna og einstaklingana.“
Viðmælendum varð tíðrætt um mikilvægi góðra tengsla við foreldra og forráða-
menn nemenda. Þó kemur fram að foreldrar eru eins misjafnir og þeir eru margir.
Einn kennarinn hafði gengið í gegnum mjög erfið foreldrasamskipti á öðru ári sínu
í kennslunni. Hann sagði að þau samskipti hefðu reynt mikið á sig en um leið verið
lærdómsrík. Í þessu tiltekna máli saknaði hann leiðsagnar og stuðnings frá stjórn-
endum. Fleiri minnast á stök atvik sem erfiða reynslu í samskiptum sínum við for-
eldra en allir kennararnir telja samskiptin við þá vera gefandi og afar nauðsynleg fyrir
framvindu í námi nemenda, en ekki síður hvað varðar líðan þeirra. Með meiri reynslu
og sjálfstrausti sögðust þeir nú kunna fleiri og fjölbreyttari leiðir til samskipta við for-
eldra og einn kennarinn sagði að samskipti foreldra gæfu sér orðið miklu meira en á
fyrstu tveimur árunum. Þar kæmi til, að hans áliti, að hann ætti auðveldara með að
færa rök fyrir því sem hann væri að fást við með nemendum sínum og oft fengi hann
sérlega góða og gagnlega endurgjöf frá foreldrum.
Samstarf, vinátta og stuðningur samkennara í árgangi eða á aldursstigi skiptu alla
viðmælendur miklu máli. Eftir þessi fimm ár litu þeir á þá sem samherja og félaga
sem þeir geta sótt stuðning og fræðslu til. Fram kom að á fyrsta starfsárinu hefðu
þeir fundið fyrir svolítilli minnimáttarkennd gagnvart reyndum samkennurum. Bára
sagði: „... ég er orðin öruggari með mig og ekki svona hrædd eins og ég var fyrsta árið ...
[mér] fannst ég aldrei gera nógu vel og hélt alltaf að allir væru að gera allt miklu betur
en ég, en svo kemst maður að því að maður er ekkert verri en hinir.“
Samkennarinn var alltaf nefndur fyrst þegar spurt var hvaðan endurgjöf, hvatning
eða hrós varðandi starfið kæmi. „Samkennari minn er duglegur að hvetja mig áfram
og slíkt kveikir í manni og veitir manni aukið sjálfstraust og öryggi,“ sagði Inga. Þar
komu foreldrar líka við sögu eins og Freyja sagði: „… foreldrar hafa líka sent mér línu
eða hringt og tjáð ánægju sína með starf mitt, það er mikill styrkur finnst mér.“
Sama var uppi á teningnum hvort heldur um vandamál eða nýbreytni var að ræða.
Allir kváðust fyrst leita til samkennara, miklu síður til stjórnenda. Samkennarar virtust
alltaf vera tilbúnir að hlusta og ræða málin. Mikilvægi þeirra kemur vel fram í orðum
Báru: „Þegar ég á í vanda leita ég yfirleitt alltaf til samkennarans míns og hann leitar
oft til mín. Við spjöllum oft saman eftir kennslu og það finnst mér mjög mikilvægt og
mikill gæðatími. Við gefum hvort öðru ráð og hlustum á það sem hinn hefur fram að
færa.“