Árbók VFÍ/TFÍ - 01.06.2003, Blaðsíða 281
Endurgreiðslutími á loftræsikerfi
Útfrá niðurstöðum er tengjast loftgæðum og afkastagetu hafa einnig verið gerðir hermi-
útreikningar á því hve langan tíma það tekur að endurgreiða loftræsikerfi m.v. að hlutfall
óánægðra starfsmanna falli úr 50% niður í 10%. Hlutfall 50% óánægðra starfsmanna er
valið sem hámark, vegna þess að það gildi var lýsandi í rannsókn sem gerð var á 56 skrif-
stofubyggingum í Evrópu. Hermiútreikningarnir voru gerðir í 12 hæða skrifstofu-
byggingu, 11.581 m2, með 864 starfsmenn.
Breyturnar fyrir útreikningana tengdust loftræsikerfinu, loftgæðum innandyra og veður-
fari. Öðrum breytum sem hafa áhrif á innivist var haldið óbreyttum, svo sem hönnun,
varmaálag, notkunartími og óskgildi stýringa.
Til að auka loftgæðin í byggingunni var innblástursloftmagnið aukið, m.v. 50% óánægðra
voru blásin inn 4,0 1/s á mann og m.v. 10% óánægðra voru blásin inn 39,8 1/s á mann).
Mengunarálag var 0,17 olf/m2 gólf. Laun skrifstofufólks voru 1.700 kr. á klukkustund
(gengi dollars þann 1. okt 2002. var 86,18). Raforkuverð var 6,78 kr/kWh. Allar upphæðir
eru umreiknaðar frá dollar, en eru mjög raunhæfar fyrir íslenskt verðlag. Raforkuverð á
íslandi í dag er 0,96 kr. hærra pr. kWh en í eftirfarandi niðurstöðum. Útreikningar miðast
við ársrekstur byggingar.
Aukinn kostnaðurvegna loftræsikerfis: 2250 kr/m2gólf
Aukinn kostnaður vegna orku og viðhalds: 448 kr/m2 gólf
Aukning í afkastagetu starfsfólks (+6%); 9850 kr/m2 gólf
Sparnaður: 7152 kr/m2 gólf
Hlutfallsleg aukning í afkastagetu var tæplega 16 sinnum meira virði en aukinn kostn-
aður vegna orkunotkunar og viðhalds. Þessi faktor er þónokkuð háður útfærslu
loftræsikerfa, en er alltaf meira en 10 sinnum stærri, sem er sambærilegt við aðrar
rannsóknir sem gerðar hafa verið á þessu sviði. Endurgreiðslutími úrbóta var því undir
fjórum mánuðum.
Þessi rannsókn var byggð á stórri skrifstofubyggingu, en stærð bygginga er ekki talin
hafa mikil áhrif á niðurstöður sem þessar.
Er hagkvæmt fyrir fyrirtæki að huga að góðri innivist?
Hvað er hagkvæmast að gera til að draga úr kostnaði og gjöldum? Hönnuðir og eigendur
bygginga vilja að sjálfsögðu draga úr byggingar- og rekstrarkostnaði á eignum sínum.
Þegar skoðaður er kostnaður á skrifstofu- og þjónustuhúsnæði yfir líftíma þess kemur í
ljós að byggingar- og rekstrarkostnaður er hlutfallslega mjög lítill í samanburði við launa-
kostnað fyrirtækja. Sem dæmi má nefna, að rekstrarkostnaður fyrir HVAC (Heating,
Ventilaition and Air Condition) kerfi er undir 1% af launakostnaði fyrirtækis.
Samkvæmt niðurstöðum rannsókna á vandamálum er tengjast innivist er ljóst að
afkastageta starfsfólks við skrifstofuvinnu, krefjandi- eða skapandi vinnu, getur aukist
um 10% að meðaltali. Við mjög slæmar aðstæður er hægt að auka afkastagetu yfir 20%.
Hvað er 100 manna fyrirtæki að tapa í launakostnað m.v. 10% minni afkastagetu starfsmanna?
Laun starfsmanns: 1700 kr/klst.
Timar í mánuði: 152 klst.
Laun pr. mánuð: 258.400 kr
Laun vegna 100 manns 25.840.000 kr
10% minni afköst á mánuði 2.584.000 kr
Tækni- og vísindagreinar |277