Læknablaðið - 15.02.2001, Blaðsíða 44

UMRÆÐA & FRÉTTIR / KONUR í LÆKNASTÉTT
ótrúlega lík. Konur í læknastétt eru flestar minna á
ferðinni en karlarnir og byggja síður upp tengslanet.
Þær forgangsraða á annan hátt og hafa verið líklegri
til að setja heimili og fjölskyldu framarlega í
forgangsröðunina.
Líka mikilvægt aö hafa vettvang
til aö ræöa saman
Hverl er markmið félagsins?
„Það er fyrst og fremst að efla konur í stéttinni og
auka samvinnu þeirra, halda uppi umræðu um
málefni kvenna í stéttinni, læknsfræðileg, félagsleg og
atvinnuleg, efla þekkingu og fræðslu um heilsu
kvenna og barna og standa vörð um stéttarhagsmuni
og fjárhagslega hagsmuni kvenna í stéttinni. Þátttaka
í erlendu samstarfi er einnig mikilvæg. Þar hafa félög
af þessu tagi meðal annars unnið ötullega að
fyrirbyggjandi heilsugæslu og að því að efla fræðslu
um sjúkdóma kvenna og barna og aðra álíka þætti
sem varða þessi efni. Það eru starfandi hliðstæð félög
meðal verkfræðikvenna og annarra stétta að mér
skilst og það hefur sýnt sig að þetta eru mjög
skemmtilegur hópur kvenna og örvandi félags-
skapur."
Hefnrðu skýringu á því hvers vegna félög afþessu
tagi voru stofnuð svona miklu seinna hér á landi en
víðast hvar annars staðar?
„Hér á landi hefur konum fjölgað gífurlega í
stéttinni á undanförnum árum. Þær konur sem höfðu
áhuga á þessum málum áður fyrr hafa flestar verið í
Félagi háskólakvenna eða Kvenstúdentafélaginu.
Margar af okkur sem höfum verið í sérnámi erlendis
erum orðnar vanar kvenkyns fyrirmyndum og kven-
kyns yfirlæknum og prófessorum. Svo komum við
heim og sjáum hversu fáar konur eru í stjórnunar- og
áhrifastöðum í læknastétt og innan læknadeildar HÍ.
Það er mikilvægt fyrir okkur í félaginu að kanna
betur þessi mál og halda uppi jafnréttisumræðu í
læknastétt eins og gert er í flestum öðrum stéttum. I
hverri sérgrein fyrir sig eru oft mjög fáar konur allt
niður í eina, aðeins í örfáum sérgreinum eru margar
konur. Því er enn mikilvægara að tengja saman konur
úr hinum ýmsu sérgreinum læknisfræðinnar til að
halda uppi neti kvenna í læknastétt."
Viröingarstiginn - í hvaö þrepi?
Hver eru helstu verkefni ykkar fram til þessa í félag-
inu?
„Við höfum verið að þjappa okkur saman og móta
starfið. Mjög lítið er til af tölfræðilegum upplýsingum
um konur í læknastétt og langar okkur að bæta úr því.
Við höfum fengið ýmsa fyrirlesara til okkar til að
segja okkur frá ýmsum verkefnum sem eru í gangi og
á því hefur verið gífurlegur áhugi. Þóranna Jónsdóttir
frá Háskólanum í Reykjavík kynnti verkefnið Auður
í krafti kvenna síðastliðið vor. Það var mjög fróðlegt
fyrir okkur að fá þær upplýsingar sem þar komu
fram, eins og til dæmis muninn á því hvernig konur
og karlar reka fyrirtæki. Þorgerður Einarsdóttir
félagsfræðingur hélt erindi á stofnfundi vorið 1999,
en hún varði doktorsritgerð við Gautaborgarháskóla
fyrir fáeinum árum, þar sem hún var að rannsaka
lækna sérstaklega. Erindi hennar hét: Karlar eru þar
sem virðingin er mest. Um sérgreinaval lœkna. Hún
fjallaði um það hvernig læknar raða sjálfum sér í
virðingarröð. Konur og karlar raða læknum nákvæm-
lega eins í virðingarstigann, en hins vegar virðast
konur oftar velja sér sérgreinar sem eru neðar í
stiganum. Fyrst héldu menn að konur veldu sér
frekar fög þar sem lítið er um vaktir, en svo kom í ljós
að svo er ekki.
Guðbjörg Sigurgeirsdóttir læknir hélt fyrirlestur á
aðalfundi í nóvember 1999 um Women's health og
Þórkatla Aðalsteinsdóttir sálfræðingur hélt fyrir-
lestur á síðasta aðalfundi sem bar heitið Mörg
hlutverk. Mjög áhugaverðir báðir þessir fyrirlestrar.
Lilja Sigrún Jónsdóttir læknir kynnti slíðastliðið
vor skýrslu sem hún vann að ásamt öðrum um heilsu-
far kvenna á Islandi á vegum Heilbrigðis- og
tryggingamálaráðuneytisins, en það efni er nú tiltækt
í bæklingi og á vefi ráðuneytisins. Það var mjög fróð-
legt að hlusta á þessa kynningu. Samantekt þessa
bæklings byijar á eftirfarandi setningu: „Ýmis ytri
einkenni benda til þess að viðbrögðum heilbrigðis-
þjónustu við umkvörtunum kvenna sé ábótavant."
Sett eru fram fjögur meginatriði sem þarf að vinna
að. Auk þess leggur nefndin það til að heilbrigðis- og
tryggingamálaráðherra samþykki þau meginatriði
sem eru í skýrslunni og skipaður verði verkefnisstjóri
til að hrinda í framkvæmd tillögum nefndarinnar.
Þessu munum við að sjálfsögðu fylgjast með.
Nú nýlega, á jólafundinum okkar, heiðruðum við
elstu núlifandi konu í læknastétt, Ragnheiði Guð-
mundsdóttur augnlækni, en hún hélt fyrirlestur um
læknanám fyrir 60 árum. Mjög fræðandi og skemmti-
legur fyrirlestur. Við fengum læknana Margréti
Guðnadóttur og Unni Pétursdóttur til okkar á jóla-
fundinn í fyrra, en þær eiga flestar heimildir í vísinda-
ritum íslenskra kvenna í læknastétt. Þær eru báðar
vísindakonur, önnur hér á íslandi og hin í Banda-
ríkjunum. Það var mjög fróðlegt að heyra þær bera
saman hvernig er að vera vísindakona á íslandi og í
Bandaríkjunum. Það getur verið erfitt að stunda
vísindi og þurfa svo að vera frá um tíma, til dæmis
vegna barneigna eða ef konur velja að vera heima um
tíma. Það er ekki alltaf auðvelt að koma aftur inn í
fagið. Þegar ég tók þátt í vísindaneti kvenna í Svíþjóð
þá ræddum við um þörfina fyrir launaða vísinda-
mánuði sem var hægt að sækja um á Karolínska og
nýttust mjög vel til vísindavinnu og að það vantaði
fleiri sérstakar vísindastöður fyrir konur og karla í
læknastétt sem vildu vera eingöngu í vísindum. Þessi
atriði eru sýnishorn af þeim fjölmörgu sem við höfum
tekið fyrir. Þetta er mjög uppbyggilegur og skemmti-
140 Læknablaðið 2001/87