Læknablaðið - 15.02.2001, Qupperneq 70

UMRÆÐA & FRÉTTIR / SÉRFRÆÐINÁM í SVÍÞJÓÐ
mæður starfa innan kerfisins þannig að dagmæður
eins og á íslandi þekkjast varla, nema þá þær sem
starfa „svart“.
Skólar eru yfirleitt mjög góðir og uppbygging
skólakerfisins svipuð og hér á landi. Börnin byija þó
einu ári síðar í skóla í Svíþjóð en skólaskylda er frá
sjö til 16 ára aldurs. Nýverið var skólum veitt heimild
til að taka börn inn í sex ára bekk en ekki er alls
staðar boðið upp á slíkt. Skólaárið er lengra, sumarfrí
er 10 vikur og jólafrí tvær vikur, en síðan bætist við
vikufrí í febrúar annars vegar (sportlov) og nóvem-
ber hins vegar (höstlov). Skóladagurinn er sam-
felldur frá klukkan átta á morgnana og fram yfir
hádegi og öll börn fá heita máltíð í skólanum. Aður
en haldið er utan er skynsamlegt að grennslast fyrir
um skóla í hverfinu og sækja síðan um skóla tíman-
lega. Yfirleitt er auðvelt að að fá skólapláss en ekki er
skilyrði að sótt sé um þann skóla sem næstur er
heimilinu því nú fylgir hverju barni ákveðin upphæð
sem rennur til þess skóla sem barnið sækir.
Boðið er upp á íslenskukennslu í mörgum skólum,
en skilyrði fyrir því er að þrjú börn séu frá sama landi
í sama bæjarfélagi (kommun). Vert er að hafa þetta í
huga ef stefnt er á flutning til minni bæjarfélaga.
Bifreiðakaup
Verð á nýjum bifreiðum hefur verið nokkuð lægra í
Svíþjóð en á íslandi og flestir eru þeirrar skoðunar að
ekki borgi sig að taka bílinn með út frá peningalegu
sjónarmiði. Þó má benda á að hafi maður átt bfl á
íslandi í eitt ár þarf ekki að greiða tolla af honum í
Svíþjóð. Bfllinn verður að vera búinn hvarfakút,
annars þarf að greiða sérstakan mengunarskatt.
Ef bíll er fluttur með til Svíþjóðar er betra að tolla
hann strax úr skipinu en ekki taka hann inn í landið
sem ferðamannabíl. Þctta sparar mikla vinnu því ef
tolla á bflinn seinna þarf að sækja um það sérstak-
lega. Þegar bfllinn er tollaður strax eru allir nauðsyn-
legir pappírar fylltir út. Eins og fram hefur komið
þarf ekki að borga af bflnum hafi maður átt hann í
eitt ár. Borguð er bráðabirgðatrygging og númera-
plötur. Eftir þetta er pantaður tími í skoðun og þá
fyrst er óhætt að nota bflinn.
Ef kaupa á bfl í Svíþjóð er skynsamlegt að bera
saman verð með því að fá sendar upplýsingar frá
bifreiðaumboðum, bflasölum og netsíðum þeirra í
Svíþjóð. Líkt og hér á landi hrapa bflar nokkuð hratt
í verði fyrsta árið og því er yfirleitt hagstæðara að
kaupa notaða bfla en nýja. Rétt er að benda á að í
Svíþjóð er oft hægt að prútta niður verð á bflum ef
greitt er út í hönd og eldri bfll er ekki tekinn upp í
þann nýja (inbytesbil).
Atvinnuhorfur að loknu námi
Eins og áður kom fram hafa orðið miklar breytingar
til hins betra á atvinnuhorfum lækna í Svíþjóð. í Sví-
þjóð eru í kringum 26.000 læknar (þriðjungur konur),
166 Læknablaðið 2001/87
þar af rúmlega 1000 Danir og rúmlega 200 íslending-
ar, en talið er að 20% íslendinga hafi sest að í Svíþjóð
til frambúðar. Þegar þetta er ritað er skortur á
læknum í mörgum sérgreinum í Svíþjóð. Enn meiri
skortur er fyrirsjáanlegur á næstu 10 árum og
atvinnuhorfur að námi loknu verða því að teljast
mjög góðar.
Lokaorð
Leiðbeiningar sem þessar eru engan veginn tæmandi
og alltaf er best að leita ráða hjá þeim senr búa úti eða
eru nýkomnir heim úr sérnámi frá Svíþjóð. Einnig er
rétt að taka fram að ýmsar þeirra upplýsinga sem
fram koma í þessari grein eru háðar breytingum, svo
sem varðandi launakjör, verðlag og félagsleg réttindi.
Þegar ákveðið hefur verið hvert halda á í sérnám er
um að gera að undirbúa flutninginn með góðum
fyrirvara. Að lokum skorum við á lækna og
læknanema að koma með tillögur um breytingar ef
þeim þykir þurfa að fenginni reynslu. Hægt er að
koma ábendingum á framfæri til skrifstofu
Læknafélaganna.
Heimildir
1. Guöbjartsson T, Jónsson Á, Ingvarsson Þ, Möller PH.
Sérfræöinám í Svíþjóö. Læknablaðið 1994; 80: 410-5.