Læknablaðið - 15.02.2001, Síða 79

UMRÆÐA & FRÉTTIR / TJÁNINGARFRELSI
og það án strangs eftirlits vinnuveitanda. Þetta er
auðvitað gert með fullu leyfi yfirvalda og sam-
kvæmt samningi sjúkrahúslækna. Ekki er allir
sammála um ágæti þessa kerfis, hvorki læknar né
aðrir.
Göngudeildastarfsemi í formi polýklínika eins
og tíðkast í nágrannalöndum okkar hefur ekki náð
að þróast hér á landi. Því er rekstur einkastofa
undirstaða þess að kunnátta sjúkrahúslækna nýtist
sjúklingum sem ekki leggjast inn á spítala. Á
meðan það breytist ekki verða sjúkrahúslæknar að
hafa leyfi til að reka einkastofur enda um það
samið. í þeim samningi er kveðið á um framkvæmd
þeirra mála og raunar eru einnig í Iögum um
réttindi og skyldur starfsmanna ríkisins ákvæði þar
að lútandi. Þótt eftirlitið með framkvæmd
samningsins hafi ekki verið strangt getur það
breyst. Sumir ætla að sjúkrahúslæknar misnoti
þetta frelsi. Flestir læknar muna „stimpilklukku-
málið“ á Ríkisspítulum fyrir nokkrum árum. Einn
þáttur þess var að auka eftirlit með vinnuskilum
lækna. Það skiptir læknastéttina miklu máli að sýna
að hún er traustsins verð og læknar verða að fara
með mikilli gát með þann trúnað.
Víða í þjóðfélaginu er verið að skerpa
samskiptalínur, samanber ýmsa þjónustusamninga
svo og samninga Landspítala - háskólasjúkrahúss
og Háskóla íslands sem nú er unnið að. Gerðar eru
kröfur um að ríkisrekstur líkist einkarekstri á sem
flestan hátt. Ekki er úr vegi að líta á hvað sagt hefur
verið í fjölmiðlum um ofannefnt mál í sambandi við
einkarekstur. Varaformaður stjórnarnefndar
Landspítala - háskólasjúkrahúss, sem er háttsettur
stjórnandi í einkafyrirtæki, taldi að réttara hefði
verið fyrir lækninn að leita eftir leyfi frá störfum
við spítalann á meðan hann vann að málefnum
læknastöðvanna. í dagskrá á Rás 2 þann 19.
desember síðastliðinn var rætt við Sigurð Helgason
stjórnsýslufræðing og sagði hann meðal annars: „...
ég er ekki í nokkrum vafa um að ef að sambærilegt
mál hefði komið upp hjá einkafyrirtæki hefði
viðkomandi aðila verið vikið úr starfi“. Hvorki var
það gert né lækninum gert að taka sér frí, en boð
um aukna ábyrgð var dregið til baka.
í yfirlýsingum yfirmanna á Landspítala -
háskólasjúkrahúsi hefur ítrekað verið rætt um
trúnaðarbrest milli þeirra og margnefnds læknis.
Það er augljóst af fréttatikynningunni og umræðum
eins og fyrr var rakið að læknirinn hefur ekki trú á
að stjórnendur Landspítala - háskólasjúkrahúss
geti leyst á viðunandi hátt það verkefni sem þeir
hafa tekið að sér og til að bæta þar nokkuð um
ætlar hann að stofna einkafyrirtæki. Ekki tjáði
hann yfirmönnum sínum þetta, ekki minntist hann
heldur á þau auknu verkefni sem hann hafði tekið
að sér þó hann væri í viðræðum við þá um
stöðuhækkun á spítalanum, en sendi tilkynningu
þar um til fjölmiðla. Ekki leikur vafi á að læknirinn
sýndi yfirmönnum sínum og væntanlegum
samstarfsmönnum við stjórnun ekki nokkurn
trúnað.
I heimi vaxandi peningahyggju, samkeppni og
hörku á öllum sviðum, jafnframt aukinni spurn
eftir spítalalæknum í hlutastörf og kröfunni um að
opinber rekstur Iíkist sem mest einkarekstri, er
næsta víst að krafan um eftirlit með vinnuskilum
lækna verður háværari. Ég tel mikla nauðsyn á,
bæði vegna lækna og sjúkrahússins, að fram fari
viðræður milli Læknafélags íslands og Landspítala
- háskólasjúkrahúss um ýmis samskipti félagsins og
lækna við spítalann. Meðal þess sem þarf að ræða
er framkvæmd ákvæða í samningi sjúkrahúslækna
sem snúa að einkarekstri lækna, hlutastörfum
þeirra hjá einkafyrirtækjum og öðrum stofnunum
og hvernig læknum verði tryggt frelsi til að sinna
sjúklingum sem ekki liggja á spítalanum. Umræða
milli samninganefnda LÍ og ríkisins um laun dugar
ekki, bein umræða við spítalann er nauðsynleg.
Skrifað í janúar 2001
Læknablaðið 2001/87 175