Tímarit Máls og menningar - 01.03.1952, Blaðsíða 98

88
TÍMARIT MÁLS OG MENNINGAR
liverju landi stendur til boða. Af þessu leiðir, að ameríska eltirlitið grundvallast
ekki á banni kjarnorkuvopna, heldur á löghelgun þeirra, og með því verður lög-
helgaður réttur stríðsæsingamanna til að tortíma þúsundum og hundruðþúsunda
friðsamra borgara með kjamorkuvopnum.
Það er auðsætt, að þetta er ekki eftirlit, heldur skrípamynd af eftirliti, svik við
friðarvonir þjóðanna. Auðvitað getur slíkt eftirlit ekki fullnægt friðelskandi þjóð-
um, sem krefjast þess, að kjamorkuvopn verði bönnuð og framleiðslu þeirra hætt.
Eftir að blaðaviðtalið við Stalín hafði verið birt, slumaði allmikið í hinum
málglöðu Bandarikjamönnum, og síðan hefur það lítt verið í orð fært að varpa
kjarnorkusprengjunni á Kóreuvígstöðvarnar. Nú eru Bandaríkin borin þeim sök-
um, að þau hafi beitt sóttkveikjuvopnum í Kóreu, og sakir þessar hafa verið stað-
festar af evrópskum blaðamönnum, sem starfa að fréttaþjónustu á vígstöðvunum.
Slík ægivopn hafa ekki eins hátt um sig og kjarnorkusprengjur en gera þó sitt
„gagn“.
Mánuði eftir að Stalín hafði rætt um kjarnorkuvopnin flutti Vysinskí, utanríkis-
ráðherra Ráðstjórnarríkjanna, tillögur stjórnar sinnar um afvopnun og bann við
kjamorkuvopnum á 6. allsherjarþingi Sameinuðu Þjóðanna.
II
Friðarbarátta Ráðstjórnarríkjanna á þingi
Sameinuðu þjóðanna
A vettvangi Sameinuðu þjóðanna hefur nú um langa stund verið háð harðvítug
barátta með stórveldum þeim, sem eiga fast sæti í Oryggisráðinu. Þegar SÞ voru
stofnaðar var mönnum það Ijóst, að stórveldin 5 mundu hafa það á valdi sínu,
hvort heimsfriður fengi haldizt. Neitunarvaldið í Öryggisráðinu var beinlínis sett
ti' þess, að ekkert eitt stórveldi yrði beitt meirihlutavaldi. En mjög snemma beittu
Bandaríkin sér fyrir þeirri stefnu að skerða vald Öryggisráðsins. Á 6. allsherjar-
þingi SÞ, sem hófst 6. nóv. 1951 höfðu Vesturveldin miklar fyrirætlanir á prjón-
unum, sem gengu allar í þá átt að auka vald allsherjarþingsins, þar sem Banda-
ríkin geta beitt meirihlutavaldi sínu, en skerða að sama skapi vald Öryggisráðs-
ins. Tillögur þessar fóru í þá átt að koma á fót her SÞ; að hægt væri að fela einu
eða fleiri ríkjum herfomstu gegn friðrofa. Með þessu átti að gera SÞ að eins kon-
ar Atlanzhafsbandalagi, er gæti notað hvaða tilefni sem var til að leggja til skjótr-
ar atlögu líkt og gert var sumarið 1950 í Kóreu.
Hinn 8. nóv. flutti Vysinskí, fulltrúi ráðstjórnarinnar, fyrstu ræðu sína á 6.
þingi SÞ og lagði fram tillögur stjómar sinnar í 4 liðum:
1) Allsherjarþingið lýsir það ósamrýmanlegt félagsskap SÞ, að taka þátt í hinu
árásarsinnaða Atlanzhafsbandalagi, og að viss ríki leyfi Bandaríkjunum hersetu í
löndum sínum.
2) Lönd þau, sem taka þátt í hemaðaraðgerðum í Kóreu skulu hætta þeim þeg-