Tímarit Máls og menningar - 01.12.1953, Blaðsíða 74

184
TÍMARIT MÁLS OG MENNINGAR
vinna fyrir sér með höndunum, helduren hinna sem kenndar eru við
andann og menninguna og álitnar vinna fyrir sér með höfðinu. Við
höfum eflaust öll fengið tækifæri til að kynnast einhverjum þessara
manna. Þeir eru kannski að grafa skólpræsi og tala á meðan um gang
heimsmálanna einsog sérfræðingar í alþjóðapólitík. Þeir eru kannski
að leggja ljá og fræða mann á meðan um fornar og nýjar kenning-
ar í jarðfræði og erfðavísind-
um. Þeir eru kannski að splæsa
skipskaðal og segja manni á
meðan frá mataræði Egypta
2500 árum fyrir Krist. Og þó
eru þeir eiginlega ekki í essinu
sínu fyrren talið berst að forn-
bókmenntum okkar íslendinga.
Þar er engin sú snjöll eða eftir-
minnileg setning, að þeir muni
hana ekki nákvæmlega einsog
hún stendur skrifuð. Og allir
vita þeir ákveðnar skýringar á
því hversvegna Grettir Ásmund-
arson, Gísli Súrsson eða Gunn-
ar á Hlíðarenda gerði einmitt
þetta en ekki eitthvað annað undir þessum sérstöku kringumstæðum
þarna í sögunni. Allir hafa þeir kafað til botns í sálarlífi fórnmanna, og
komið upp með sínar persónulegu kenningar. Auk þess hafa þeir á hrað-
bergi næstum hverja vísu og hvert eitt ljóð sem nokkurs er virði í kveð-
skap Islendinga, allt frá Agli Skallagrímssyni til Steins Steinars.
Það virðist eftilvill ekki mikil menntun í því fólgin að standa uppi
í bassaskýli og skyggnast eftir síld, og þó hef ég varla annarsstaðar
fengið betra tækifæri til að skilja Heimskringlu en á einni slíkri vakt
með Óla stýrimanni. Annars ætla ég ekki að hafa mörg orð um hina
ótrúlegu þekkingu þessa sjálfmenntaða manns, því hann er vís til að
setja ofaní við mig fyrir tiltækið, næst þegar við hittumst. En ég gat
ekki stillt mig um að segja ykkur lítillega frá honum, því að fréttir af
slíkum mönnum hljóta ætíð, og ekki sízt nú, að vera gleðifréttir í þessu
landi. Mér fannst ég ekki mega sleppa þessu tækifæri til að bæta við enn
Ingólfur Magnússon,
vélamaður í stjórnborðsbátnum.