Tímarit Máls og menningar - 01.12.1953, Blaðsíða 87
SÖGUR ÚR SÍLDINNI
197
en að síldarvertíðin snúist algjörlega uppí harmonikkuleik. En á milli
laganna heyrist hrópað í mikilli örvæntingu:
„Halló! Halló! Hafið þið séð torfuna mína.“
Eða:
„0, hvar ertu, elsku torfan mín?“
Eða orðsendingar lesnar í útvarpstilkynningastíl, einsog til dæmis:
„Tapazt hefur ein síld á Kjölsensbanka. Finnandi vinsamlegast beð-
inn að skila henni um borð í mótorskipið Eymd og Volæði, gegn fund-
arlaunum.“
Þetta fyrirbæri, sem við nefnum semsagt Drauginn í talstöðinni, ger-
ir sín venjulega vart þegar veiðileysi og ógæftir hafa staðið lengi. Það
er skilgetið afkvæmi þeirra leiðinda sem ríkja þá um allan flotann. A
einhverju skipanna, til dæmis þar sem talstöðin er frammi í lúkar, þann-
ig að skipstjórinn getur ekki alltaf haft auga með henni, hefur magnazt
í hásetunum svo sterk þrá eftir einhverri tilbreytingu, að þeir standast
ekki mátið lengur, heldur stelast í talstöðina og hefja þar á eigin spýtur
útvarpsstarfsemi af þessu tagi. Og einsog gefur að skilja verður freist-
ingin mest þar sem þannig háttar til að hægt er að bjóða uppá jafn
heillandi dagskrárefni og harmonikkuleik.
En auðvitað er svona gálausleg notkun talstöðvanna óleyfileg, og hin-
ir sjálfskipuðu útvarpsstjórar síldveiðiflotans gæta þess því vandlega
að rjúfa útsendingar sínar með stuttu millibili, svo enginn fái tóm til
að miða þá og komast þannig að því hvaða skip hefur hina leyndar-
dómsfullu harmonikku innanborðs.
Þó held ég fáir mundu gera veður útaf þessari viðleitni einhverra
ungra manna til að skemmta sér og öðrum í síldarleysi og brælu, ef
látið væri sitja við harmonikkuleikinn einan og saklausa brandara, en
því miður vill það stundum brenna við að einstakir menn brúki talstöð-
ina til að koma á framfæri allskyns dónalegum athugasemdum og
klámi, og slíkir menn eru að sjálfsögðu ekki samkvæmishæfir á öldum
ljósvakans.
En svo er líka hægt að hafa það sér til upplyftingar á þessum löngu
dögum að fá leyfi til að fíra öðrum bátnum og fara í heimsókn útí
önnur skip; því að þau liggja venjulega fleiri en eitt á sömu slóðum.