Tímarit Máls og menningar - 01.12.1953, Blaðsíða 76

186
TÍMARIT MÁLS OG MENNINGAR
ósjálfrátt að gefa frá okkur hljóð í takt við átakið, þetta var í fyrstu
eitthverl lag, lil dæmis söngur dráttarmannanna á Volgu, en seinast
varð það algjörlega laglaus samhljómur manna sem voru satt að segja
ekkert að hugsa um að efla viðgang fágaðrar tónmenntar þarna úti á
hafinu, heldur notuðu raddböndin fyrst og fremst til að auka samtaka-
mátt sinn og auðvelda sér þannig erfitt verk við öflun tekna í þjóðar-
búið.
En þegar við búmmuðum, þ. e. misstum torfuna niður áðuren snurp-
ingu lauk, þannig að ekkert var sjáanlega eftir í nótinni, þá drógum
við hana þegjandi inní bátana, keyrðum þá þegjandi uppað skipinu*
bundum þá þegjandi í slefarann, og fórum þegjandi um borð aftur.
*
Vilhelm, 1. stýrimaður, bróðir Jóns skipstjóra, var ávallt um borð í
skipinu og „lagði að“, sem kallað er, stýrði skipinu til okkar, þegar búið
vara að draga inn hæfilega mikið af nótinni, og sneri því þannig við
bátunum að binda mátti uppá síðuna korkateinskaflann sem enn var
úti. Og þegar svo búið var að „þurrka“, þ. e. draga nótina síðasta kafl-
ann þartil svo mjög var að torfunni þrengt, að það efsta spriklaði flatt
í yfirborðinu, þá var kominn tími til að háfa.
Meðan við biðum eftir því að gert yrði klárt fyrir háfunina, var það
mikil skemmtun yngri mannanna að spreyta sig á að ná uppí bátana
þorskum þeim sem venjulega birtust við yfirborðið, er búið var að
þurrka. Þetta voru gríðarstórir þorskar og þandir á kviðinn einsog
boltar, enda munu þeir hafa látið stjórnast meir af matarlyst en fyrir-
hyggju þegar þeir hættu sér inní torfuna. Minnsta kosti hafa þeir varla
reiknað með að það mundi enda með þessurn ósköpum. Þeir mjökuð-
ust þarna fram og aftur í yfirborðinu meðan síldarsporðarnir dundu
á þeim ótt og títt, og gátu enga björg sér veitt. I stuttu máli sagt, mjög
vandræðalegir, að ég ekki segi sorgbitnir þorskar. Og þegar við náðum
í sporðinn á einhverjum þeirra og sveifluðum honum, þessu líka flykki,
inní bátinn, þá gubbuðust kannski fjórar og finnn síldar upp úr hon-
um. En svona er það að kunna sér ekki magamál.
Fyrsti stýrimaður stjórnaði háfuninni, og eru ætíð gerðar strangar
kröfur um framkvæmd þess verks, enda oft mikið í húfi að það gangi
greitt, sérstaklega þegar um er að ræða stór köst, því að þá getur seina-