Tímarit Máls og menningar - 01.12.1953, Blaðsíða 150
260
TÍMARIT MÁLS OG MENNINGAR
stjórnin hefur haft á prjónunum. Talið er, að það muni taka 20 ár að hrinda
henni í framkvæmd. Þó hafa þau orð verið höfð eftir Dr. Gorrie, sérfræðingi Cey-
lonsstjórnarinnar í jarðvegsmálum, að Gal Oyavatnsbólið muni verða leðjuborið
innan 20 ára.
Á Ceylon hefur komið fram gagnrýni á Gal Oyaáætluninni í blaðinu People’s
Voice (29. júní 1951). Dr. S. A. Wickremasinghe bendir á, að séð hafi verið fyrir
því að hagsmunir plantekrueigendanna yrðu ekki skertir.
„Félagslegar afleiðingar þess, að ekki var hreyft við hagsmunum plantekrueig-
enda heimsvaldastefnunnar hafa verið geysilegar. Það á að hleypa vatni á 20.000
ekrur lands til þess að rækta hrisgrjón á 30.000 ekrum. Með valdboði Gal Oya-
nefndarinnar á að flytja 4000 manns frá þessum héruðum.... I sama mund og
ríkisstjórnin synjar leyfis til að höggva skóg á plantekrunum reynir hún að koma
í veg fyrir uppblástur með ströngum aðgerðum gegn kínínræktinni, sem er miklu
hættuminni. Þúsundum manna í þorpunum Medagama, Wasama, Nikeweti Korala,
Nilgala Wasama og Dembagalla Korala hefur verið bannað að leggja stund á kínín-
rækt, sem er þeirra helzta lífsbjörg. Áætlunin um að taka 30.000 ekrur til nýrækt-
ar við neðanvert fljótið hefur haft það í för með sér, að öll matvælaframleiðsla
hefur verið stöðvuð á 250.000 ekrum lands.“
Dr. Wickremasinghe hefur lagt fram aðra áætlun um Gal Oyafljótið. Áætlun
þessi gerir ráð fyrir, að miklir hlutar teekranna við efra fall fljótsins verði settir
undir skóg og hið forna áveitukerfi verði endurreist um allan fljótsdalinn.
„Ef neðri og efri dalir fljótanna Gal Oya og Kumbukkan Oya væru ræktaðir og
græddir samkvæmt heildaráætlun mundi vera hægt að endurbæta land, er væri
2000 fermílur að stærð, í stað 200 fermílna, sem er markmið hinna amerísku „sér-
fræðinga".... Slík áætlun mundi bera hinn ríkulegasta ávöxt í félagslegum efn-
um. Þorpsbúar, sem nú verða að hafa ofan af fyrir sér með veiðum, kínínrækt eða
hrísgrjónarækt, sem háð er tilviljunum og úrkomu, mundu komast í góð efni og
geta ræktað fjölbreyttan jarðarávöxt. Ódýr raforka og steyptar vatnsleiðslur mundu
ýta undir þróun iðnaðar og borga. Gal Oyafljótið mundi verða fært fljótabátum um
fjörutíu mílur upp í land. Hins vegar miðar hin ameríska áætlun að því að þurrka
út hið sögufræga fljót af yfirborði Ceylons og neyða það fólk, sem búið hefur
kynslóð fram af kynslóð í ofanverðum dalnum til að flytja á brott.“
Þeir, sem óttast, að skóggræðsla á hálendi Ceylons mundi eyðileggja tefram-
leiðsluna, sem er aðalútflutningsvara eyjarinnar, þurfa ekki annað en minnast
þeirrar reynslu, sem fengizt hefur í lýðveldinu Georgíu í Ráðstjórnarsambandinu,
þar sem te er aðeins ræktað á þeim stöðum sem forðast má jarðvegsfok og beitt er
vísindalegum aðferðum til þess að fá sem mesta uppskeru. í Georgíu er mesta
meðaltalsuppskera af grænu te um það hil 17000 pund af ekru, en á Ceylon er
uppskeran aðeins 4000 pund af ekru.
*
Mistök Ceylonstjórnarinnar við að leysa vandræðaástand jarðfoksins eru runnin
af stéttareðli þessarar stjórnar, sem neitar að hreyfa við hagsmunum og fjárfest-