Tímarit Máls og menningar - 01.12.1967, Page 48

Simon Grabowski
Vatnaskrímsl tekið tali
Árið 19.. dvaldisl ég sumarlangt við bakka Loch Ness í litla stálgráa ein-
menningstjaldinu mínu. Að afstöðnum lestri og útreikningi um heils árs
skeið til undirbúnings þessu arna, var ég hingað kominn með þann ásetn-
ing að leysa í eitt skipti fyrir öll — og án hjálpar af nokkru tagi — ráð-
gátuna um vatnaskrimsl það hið skozka, sem um fjölda ára hafði vakið at-
hygli alls heims; sem sagt ekki beinlínis ómerkilegt verkefni, ef ég má orða
það svo. Og megintilgáta mín, hin fræðilega forsenda allrar þeirrar áhættu
sem ég tók, leiddi líka til þeirrar fágætu samsömunar hins frumlega og ein-
falda, sem þegar í upphafi tekur af allan vafa um það að maður sé á réttri
leið. Þessi grundvallarhugmynd mín var sú — sem nú skyldi fá staðizt próf-
raun sína — að sanna það afdráttarlaust, að hið skozka vatnaskrímsl vœri
ekki skozkt; að það væri upprunnið utanvið Ness-vatn, annaðhvort á himni
eða jörðu. Með þetta fyrir augum mældi ég á kerfisbundinn hátt yfirborðs-
hæð vatnsins um alllangt skeið, og loks kom þar einn morgun, að ég gat í
haminni sigurhrifni sannað eftirfarandi: Einhverntíma um nóttina hafði átt
sér stað sautján sentímetra hækkun á vatnsborðinu og það aðeins um mjög
skamma hríð; nú var það aftur eins og það átti að sér að vera. Með þessu
hafði tilgáta mín fengið staðfestingu. Því að svo mikið var nú fullvíst: Vatna-
skrímslið dvaldist að minnsta kosti ekki að staðaldri í Ness, — og endaþótt
menn vildu þrátt fyrir þetta halda því fram að það væri skozkt, þá hlaut að
sýnast harla kynlegt að það skyldi aldrei láta sjá sig annarsstaðar í Skotlandi
en þar sem það átti ekki heimkynni. En þeim leifum þjóðsögunnar átti ég
einnig vonandi eftir að vinna bug á fyrr en síðar.
Næsta skref hefði nú verið -— ja, hvað annað en að virða sjálft skrímslið
fyrir sér? — En hér urðu kringumstæðurnar mér óhliðhollar á níðangurs-
legasta hátt. Sumarveðráttan skozka — jæja, þið hafið máski kynnzt henni af
eigin raun? Hafi menn verið þarna, komast þeir nefnilega ekki hjá því að
vita hvað við er átt. En svo ég geri langa sögu stutta, þá rigndi linnulaust
fjórar næstu vikurnar. Ekki kom til rnála að fara út að næturlagi til athug-
ana, ég varð ofur einfaldlega að gera mér að góðu að hjúfra mig innan við
350