Tímarit Máls og menningar - 01.11.1971, Page 45

Bertolt Brecht
Gamla konan
Amma mín var sjötíu og tveggja ára gömul, þegar afi minn dó. Hann átti
dálítið steinprent í smábæ í Baden, og þar vann hann með tveimur þremur
sveinum alveg fram í andlátið. Amma mín hafði aldrei vinnukonu og annaðist
heimilishaldið sjálf, hirti gamla hrörlega húsið og eldaði ofan í karlmennina
og börnin.
Hún var lág vexti og grönn, hún hafði smá fjörleg augu, en talaði hægt.
Hún 61 sjö börn og kom fimm þeirra til manns við þröng kjör. Af þessum
sökum gekk hún saman með aldrinum.
Báðar dætur hennar fóru til Ameríku, og tveir synimir héldu einnig hrott.
Aðeins yngsti sonurinn, sem var heilsuveill, varð um kyrrt í hænum. Hann
gerðist prentari og kom sér bráðlega upp alltof stórri fjölskyldu.
Þannig bjó amma mín ein í húsinu eftir lát afa míns.
Bömin skrifuðust á um það vandamál, hvað ætti að verða um hana.
Einn sonurinn vildi bjóða henni til sín, en prentarinn vildi flytjast til hennar
með fjölskyldu sína. En gamla konan lét þessar uppástungur sem vind um
eyru þjóta, og vildi aðeins þiggja smávægilega peningahjálp frá þeim barn-
anna, sem gætu látið eitthvað af hendi rakna. Steinprentið var orðið fom-
fálegt og fór fyrir lítið, og það voru líka skuldir.
Börnin skrifuðu henni, að hún gæti þó ekki húið alein, en þar sem hún
fékkst ekki til að ræða það mál, létu þau það niður falla og sendu henni
mánaðarlega dálitla fjárupphæð. Þau hugsuðu sem svo, að prentarinn bróðir
þeirra gæti þó alténd verið henni innanhandar.
Prentarinn tókst líka á hendur að segja systkinum sínum annað veifið af
móður þeirra. Bréf hans til föður míns gefa mér nokkra hugmynd um það,
sem gerðist á þessum árum; auk þess varð hann margs vísari þegar hann
heimsótti gömlu konuna eitt sinn, svo og við jarðarför hennar tveimur árum
síðar.
Svo virðist sem prentaranum hafi frá upphafi verið það vonbrigði, að
amma mín neitaði honum að flytja í húsið til hennar, en það var rúmgott
123