Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.11.1971, Blaðsíða 65

Tímarit Máls og menningar - 01.11.1971, Blaðsíða 65
Vm íslenzka þjóðhœtti háð úr öllu saman, eins og þeir sögðu sumir fyrir hundrað árum. Og þetta tekur sinn tíma. Það dugir semsé ekki að fara að með amerískum hraða eins og Bandaríkjamaðurinn, sem var að sanka að sér heimildum um huldufólks- trú á írlandi, knúði dyra á hverju húsi og kallaði inn: „Hey, do you believe in fairies?“ Vissulega væri æskilegast, að unnt reyndist að hitta að máli hvern mann á landinu, sem náð hefði sjötugs- eða jafnvel sextugsaldri, rekja úr honum vitneskjuna og skrifa hjá sér eða taka upp á segulband. Ekki má heldur gleyma því, sem öllu öðru tekur fram við varðveizlu þekkingar um gömul vinnubrögð og venjur, en það eru vel gerðar heimildarkvikmyndir. Danskur maður, Aage Rothenborg, sem gert hefur þjóðháttakvikmyndir fyrir danska þjóðminjasafnið um áratuga skeið, gaf Þjóðminjasafni íslands við komu sína hingað í haust táknræna fjárupphæð sem fyrsta framlag til að unnt verði að koma á fót safni kvikmynda um íslenzka þjóðhætti. Væntanlega vilja ekki aðeins erlendir aðilar styðja slíkt málefni, og vonandi hefur þetta framtak útlendings sviplík áhrif á íslendinga og fordæmi Konráðs Maurers fyrir 110 árum. En þá ríður mikið á, að engir fúskarar verði látnir vinna verkið. Þar þarf bæði gjörþekkingu á fyrirbrigðinu, sem á að kvikmynda, og kunnáttu og útsjón í meðferð kvikmyndatækjanna. Og einkanlega má gæta sín á því að sviðsetja löngu horfin fyrirbæri. Verklagið verður enn að vera mönnum lif- andi veruleiki, svo að útkoman verði ekki kauðaháttur og tilgerð. En hvað sem því líður, þá yrði þessi aðferð ærið seinleg, ef fara ætti um landið allt, nema talsvert starfslið ynni að því. Og að þessu þarf einmitt að vinda bráðan bug á næstu árum. Við erum nefnilega í þeirri aðstöðu að hafa búið við tiltölulega kyrrstætt eða a.m.k. hægfara atvinnu- og menningar- ástand um aldaraðir fram um síðustu aldamót. Og það er varla hægt að segja, að nútíminn haldi verulega innreið sína fyrr en á síðustu 50—60 árum, og tæknibyltingin heldur ekki sína sigurför fyrr en á síðustu 30 árum. Það ætti því enn að vera gerlegt að safna allítarlegum heimildum um daglegt líf, vinnubrögð, venjur og viðhorf hjá þjóð, sem var allþroskuð á sviði bók- menningar, en vanþróuð á sviði verkmenningar. Enn eru til í landinu nálægt 1000 manns, sem eru 85 ára og eldri, þ. e. fólk, sem fræðilega séð ætti að geta munað vel eftir sér frá því um og fyrir aldamót. Og um það bil 2000 í viðbót eru yfir áttrætt. Sjálfsagt er það ekki nema hluti þessa fólks, sem af heilsu- farslegum ástæðum getur gefið nokkrar upplýsingar, en þótt ekki tækist að virkja nema nokkur hundruð eða nokkra tugi þeirra, þá væri það ómetan- legt. En þetta yrði að gerast tafarlaust, því að sá slyngi sláttumaður veitir 143
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132

x

Tímarit Máls og menningar

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.