Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.02.1986, Síða 22

Tímarit Máls og menningar - 01.02.1986, Síða 22
Tímarit Máls og menningar á prenti var ’Færeysk þjóðernisbarátta1 í Skírni 1919, og um svipað leyti gerði Einar Benediktsson hann út til Færeyja til þess að kenna þarlendum mönnum íslensku. Jón hélt þar námskeið, en sjálfur tileinkaði hann sér færeysku frábær- lega vel og var um langt skeið prófdómari í færeyskri ritgerð við stúdentspróf í Þórshöfn. I einangrun stríðsáranna gegndu íslensku félögin í Höfn mikilvægara hlut- verki en nokkru sinni fyrr eða síðar. Þar ollu mestu um kvöldvökur sem Stúdentafélagið gekkst fyrir og vóru öllum opnar. Um þessar kvöldvökur sáu þeir Jón Helgason og Jakob Benediktsson hálfsmánaðarlega að vetrinum frá haustinu 1941 og fram yfir stríðslok. A kvöldvökunum lásu þeir Jón og Jakob upp úr íslenskum bókum sem þeir völdu og kynntu, oftast kafla úr mörgum bókum, sem tengdust ákveðnu efni, og í lestrarhléum vóru sungnir íslenskir söngvar. Stundum gafst færi á að lesa úr nýlegum bókum íslenskum, sem borist höfðu til Hafnar eftir einhverjum krókaleiðum. A stríðsárunum hélt Stúdentafélagið einnig úti íslensku tímariti í Höfn. Það var Frón, sem Jakob Benediktsson ritstýrði og Jón Helgason birti í fáein kvæði og margar ritgerðir og smágreinar. Sumar þessara ritgerða hafði hann áður flutt að stofni til sem erindi á fundum Islendinga í Höfn, og sumar þeirra vóru endurprentaðar í Ritgerbakornum og rœbustúfum sem Stúdentafélagið lét prenta á sextugsafmæli hans. Þær ritgerðir allar bera því vitni hve einstaklega Jóni var lagið að kynna almenningi fræði sín, og því kynntist fólk hér heima reyndar einnig þegar Jón flutti fyrirlestra sína um íslensk handrit á vegum Máls og menningar, sem síðar gaf út Handritaspjall hans (1958). Það sama má segja um edduskýringar hans, 7Wr kvibur fornar (1962) og Kviður af Gotum og Húnum (1966). Þessi síðastnefndu rit Jóns Helgasonar eru mörgum Islendingum að góðu kunn, en kunnust eru þó ljóð hans, sem fyrst birtust í ljóðabók hans Úr landsuöri 1939, en sú bók kom aftur út með úrfellingum og viðaukum 1948 og síðar. Meðal ljóðanna vóru fáeinar þýðingar, og síðar birtust eftir Jón tvö lítil söfn ljóðaþýðinga, Tuttugu erlend kvtebi og einu betur 1962 og Kver meö útlendum kvxöum 1976. Ljóð Jóns Helgasonar um land og þjóð, um lífið, dauðann og ástina, urðu ótal lesendum kær á skömmum tíma, og þau hafa haldið vinsældum sínum. Ég hef grun um að fleira fólk hafi lært kvæði Jóns, og kunni enn, heldur en kvæði nokkurs annars skálds sem síðar hefur ort. Ljóð Jóns eru ort í samræmi við gamla íslenska kveðskaparhefð, sem var að byrja að láta undan síga þegar kvæðin birtust, en þau vóru ferskur skáldskapur, fullur heitrar hugsunar og orðkynngi, og þau sýndu og sýna enn að hortittir og efnislítil mælgi eru ekki óhjákvæmilegir fylgifiskar hefðbundins kveðskapar. Það var hlutskipti Jóns Helgasonar að ala aldur sinn í hartnær sjö tugi ára fjarri heimalandi sínu, en í íslensku umhverfi þó, á íslensku heimili, í íslenskri nýlendu og við þrotlaust starf við að ávaxta íslenskan menningararf. 12
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120
Síða 121
Síða 122
Síða 123
Síða 124
Síða 125
Síða 126
Síða 127
Síða 128
Síða 129
Síða 130
Síða 131
Síða 132
Síða 133
Síða 134
Síða 135
Síða 136
Síða 137
Síða 138
Síða 139
Síða 140

x

Tímarit Máls og menningar

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.