Tímarit Máls og menningar - 01.11.1987, Síða 106
Andrei Bítov
Úr „Hjarðljóðum á 20stu öld“
Ég segi við hann: Þessa sögu hér hef ég enn ekki skrifað. Hún heitir
„Trélaus og vatnslaus“. Má vera að hún heiti „Þurrlendið mikla“
(þessháttar áletrun mátti finna á gömlum loftvogum). Kannski heitir
hún blátt áfam „Þurrlendið“. Það er auðveldara að skíra söguna en
skrifa hana, en það er heldur ekki alltof flókið að skrifa hana.
Marquez færi létt með það. Þú gætir skrifað hana, en þú lætur ekki
verða af því. Og ég geri það varla. En þetta gæti orðið þokkalegasta
saga, alls ekki sem verst. Má vera að hún gerist á okkar dög-
um . . .Vettvangur hennar er eins og eyðimörk. Auðn. Slétta. Svo
virðist sem hún sé hátt yfir sjávarmáli. Ef til vill kemur upp jarð-
fræðigrunur um að hér hafi verið haf fyrir triljón árum. Þetta er
semsagt forn hafsbotn. Botninn lyfti sér og varð háslétta. Þar vex
ekki neitt. Ekki einu sinni saxaúl, lauflausi eyðimerkurrunninn.
Hvorki trjáflís né vatnsdropa er þar að finna. Það er komið með
vatn í geymum, mold á vörubílum, vatn í þyrlum, jarðveg í pokum.
Svo hefur einhvern veginn æxlast til að einmitt þarna stendur garð-
rækt með fágætum blóma, eins og þú getur skilið. Garðyrkjumenn-
irnir eru afar þrautseigir og því verður kálhaus hjá þeim eins og loft-
skip en ekki kálhaus, stærsti kálhaus í heimi spratt einmitt hjá þeim.
Slíkt kálhöfuð er ekki hægt að flytja burt nema með þyrlu. Tómat-
inn þeirra er heldur ekki með neinu móti hægt að éta — eins þótt
allir í plássinu eða sveitinni eða þorpinu bíti í hann í einu — þessi
tómatur er fluttur í sérstökum geymi, sem líkist einna helst ofvax-
inni líterskrús. En hann verður að flytja burt til sýnis, til að sýna
öllum heiminum hvílíkur tómatur hefur sprottið hjá okkur, hjá okk-
ur þar sem allt er grýtt og ekki vatnsdropa að fá og saxaúl er á við
tré í hinum röku hitabeltislöndum, hjá okkur sem verðum að fá
tómatafræið með sérstakri þyrlu um tíu þúsund kílómetra veg og
496