Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.06.1997, Qupperneq 116

Tímarit Máls og menningar - 01.06.1997, Qupperneq 116
RITDÓMAR og málnotkunar fremur en forms og uppbyggingar. í þeirri fyrstu, Hellu (1990), gerði hann tilraun með hlutlæga lýsingu, fagurfræði hennar minnti meira á kvikmynd en skáldsögu, viðfangsefnið var sýn fremur en skynjun. I Þetta er allt að koma (1994) var orðræða og yfirborð fjölmiðlanna allsráðandi, söguhetja þeirrar bókar skynjaði tilvist sína frá vöggu til frægðar sem eitt langt viðtal á síðum glanstímarits. í nýjustu bókinni brýtur Hallgrímur sér leið inn í sálarlífið og gengur lengra en fyrr í þeirri viðleitni sinni að gera okkur rollurnar heima- komnar í því undarlega geimfari sem nú- tíminn er, svo lagt sé út af orðum hans um nauðsyn þess að finna nýrri kynslóð nýja tjáningu í blaðaviðtali fýrir nokkrum árum. Söguhetjan orðar mis- gengi máls og veruleika svona: „Tungu- málið er alltaf á eftir athöfnum, orð á eftir gjörðum" (120). Einhverjir myndu tala um hálfrar aldar stíl-stökk eins og einu sinni var gert, aðrir um útþynntan vaðal sem fáum kemur við. Ástæðan er sú að 101 Reykjavík tilheyrir öðru texta- samhengi en flestar íslenskar skáldsögur ffá síðustu árum; sambandi hennar við veruleikann er öðruvísi háttað. Hún uppfyllir ekki kröfur um úthugsaða formgerð eða áferðarfagran stíl, gerir fáar tilraunir til að loka sig af í turni hámenningarinnar enda gerist hún öll í hugarheimi einstaklings sem á yfírborð- inu gefur lítið fyrir Menninguna. Les- andinn veit ekki alveg hvað hann á að gera við yfirþyrmandi orðaflaum sögu- hetjunnar sem er hvorki nútímamaður né hvunndagshetja, unglingur né full- orðinn maður, hvorki hetja né skúrkur, píslarvottur né heilagur maður. Hall- grímur hefur einfaldlega vakið Hlyn ræfilinn af værum svefni á Bergþóru- götunni eða hirt hann upp af Frakka- stígnum og blásið í hann lífi með tungu- máli sem heldur honum við efnið, til góðs eða ills, á ríflega 370 blaðsíðum: „Útvarpið. Fyrsta lag dagsins gefur tón- inn fyrir daginn. „Passiorí‘ með Rod Stewart. Veit ekki alveg með það“ (12). ístru-móða tíð 101 Reykjavík glímir við innihaldslausa tilveru á ódýrum og firnahressum tím- um sem einkennast af ofurvaldi fjöl- miðla og þráðlausum samböndum. Hún gerist nær öll í einu póstnúmeri undir gervitungli í miðbæ Reykjavíkur, sjónar- hornið er fádæma þröngt þrátt fyrir óteljandi vísanir söguhetjunnar til sjón- varpsefnis, kvikmynda og dægurtónlist- ar. Hlynur Björn er atvinnulaus eilífðar- unglingur sem rásar rammvilltur á milli gervihnattastöðva milli þess sem hann rasar út á öldurhúsunum. Hann býr þrátt fyrir háan aldur, þrjátíu og fjögur ár, hjá móður sinni, líf hans einkennist af fáheyrðum doða, tilgangslausu brölti; máttleysi hans andspænis sjálfum sér og öðru fólki minnir hann sjálfan og lesend- ur um leið á skynlitla skepnu í hýði sínu, ófleyga mörgæs eða útdauða dýrateg- und. Hann sefur frameftir og ver dögun- um fyrir framan sjónvarp og tölvu, á sér ekki annað markmið með tilvist sinni en það að finna glórulitlar samsvaranir sem virðast eina leið hans út úr þeim grátlega smáa heimi sem hann tilheyrir: „Við erum komin að kvöldmatarleytinu í mannkynssögunni, eða við erum nýbúin að borða, allir saddir og slappir og enda- laus dagskrá“ (13). Hlynur er tilfinn- ingalega heftur, ófær með öllu um að eiga uppbyggileg samskipti við annað fólk, öll hans tilsvör eru útúrsnúningur og leikur. Hann er þræll eigin kynhvatar, pornó- bláminn sem lýsir upp herbergi hans virðist á köflum eina ljósið í lífi hans þótt í augum móður sinnar, sem heldur honum á floti, sé hann undursamlegur en snertifælinn sonur, hnyttinn og skemmtilegur, sjálfur segist hann stygg- ur, en meinlaus: „Ég stari inn í ísskápinn. Hann er eins og spegilmynd af mér. 114 TMM 1997:2
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108
Qupperneq 109
Qupperneq 110
Qupperneq 111
Qupperneq 112
Qupperneq 113
Qupperneq 114
Qupperneq 115
Qupperneq 116
Qupperneq 117
Qupperneq 118
Qupperneq 119
Qupperneq 120
Qupperneq 121
Qupperneq 122
Qupperneq 123
Qupperneq 124

x

Tímarit Máls og menningar

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.