Tímarit Máls og menningar - 01.03.1999, Síða 43

AF „CERVANTÍSKU“ BERGl BROTINN
Frakkar og Englendingar hafa ævinlega reynt að viðhalda annarri og töluvert
vinalegri ímynd af nýlendustefnu sinni.
Munurinn felst fyrst og fremst í því að Spánverjar þurftu á frumbyggjunum
að halda til að vinna fyrir sig og eins var fólksfjöldinn mun meiri þar. Þar
gerðist heldur ekki hið sama og í Kanada eða Bandaríkjunum, þar sem
sléttuindjánunum var hreinlega útrýmt. Af mismunandi sögulegum ástæð-
um tókst Spánverjum og Portúgölum að skapa þessa blöndu þjóðflokka og
menninga. Undantekning frá því er þó auðvitað Kúba því þar var heima-
mönnum einfaldlega útrýmt.
1 átt að hvers konar ríkjasambúð stefnir Evrópa núna að þínum dómi?
Það verður að reyna að skoða þessa hluti í eins víðu samhengi og unnt er, en
ekki bara út frá sjónarhóli þeirra sem búa þar sem við getum kallað plánetu
hinna ríku. Fyrir nokkrum árum skrifaði ég að Evrópa þyrfti að velja milli
þess að vera almenningur eða vígi. Við getum ekki leyft frjálst flæði fjár-
magns og varnings milli landa í nafni nýfrjálshyggju og einstefnuhugsunar á
meðan við setjum hömlur á fólksflutninga. Það verður að hafa í huga þann
geysilega mun sem er á lífskjörum þeirra sem búa á meginlandi Evrópu ann-
ars vegar og þeirra sem búa í Afríku og Asíu hins vegar. Áhrif sjónvarpsins
eru mikil hér, því nú fær þetta fólk heim í stofu til sín hina upphöfnu, fegruðu
og ýktu mynd af evrópskum raunveruleika sem gerir það að verkum að það
vill koma hingað sama hvað það kostar. Það eru sífellt fleiri störf sem Evr-
ópubúar vilja ekki sinna sjálfir, og auk þess á sér ekki stað fólksfjölgun hérna,
meðalaldur fer stöðugt hækkandi. Náttúrunni er meinilla við tóm og því
mun ásókn innflytjenda í að komast til Evrópu halda áffam og jafnvel fara
vaxandi. Evrópa verður því að ræða þau vandamál sem slíkri sambúð kunna
að fylgja og koma á einhverjum reglum um hana. Gestgjafinn verður að setja
borgurum ríkis síns viðeigandi reglur. Um leið og sátt hefur náðst um slíkar
reglur - eins og til að mynda að banna umskurð stúlkubarna eins og tíðkast í
Nílardalnum - geta innflytjendur viðhaldið menningu sinni að öðru leyti,
svo fremi sem þeir troða ekki með því á samborgurum sínum. Það verður að
stefha að eins mikilli fjölbreytni meðal borgaranna og hægt er. Allar þessar
herskáu sjálfsmyndir sem vilja útiloka alla þá sem eru þeim ffamandi eru
mér mjög á móti skapi. Ákjósanlegasta samfélagið er það sem stuðlar að hvað
mestri menningarfjölbreytni meðal borgaranna.
Hugtakið borgari byggir ápólitíksem tekureinkum mið af einstaklingnum, en í
Evrópu eru sífellt að koma upp vandamál sem tengjast minnihlutahópum sem
TMM 1999:1
www.mm.is
33