Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.2004, Blaðsíða 41
21 Lise Warburg, Spindebog, bls. 13–14.
22 Magnús Guðmundsson, Ull verður gull, bls. 137–142; Hulda Á. Stefánsdóttir, Tóvinna,
bls. 16; Jóhanna Kristjánsdóttir, „Ullin okkar – ljúfar minningar“, bls. 12.
23 Kristján Jónasson, „Að kemba í togkömbum“, bls. 135–142.
24 Patricia Baines, Spinning Wheels, bls. 31–36. Um þróun og verklag við kembingu með
langtenntum kömbum sjá Hugo Lemon, „The evolution of combing“, bls. 85–90.
25 Sjá t. d. Jón Jónsson, Skúli Magnússon, bls. 336–337; Jónas Jónasson, Íslenzkir þjóðhættir,
bls. 103; Hulda Á. Stefánsdóttir, Tóvinna, bls. 10–11 og 15; Jóhanna Kristjánsdóttir,
„Ullin okkar – ljúfar minningar“, bls. 11–12.
26 Eleanora Carus-Wilson, „The Woollen Industry“, bls. 358.
27 Sama rit, bls. 355.
28 Sama rit, bls. 413.
29 E. Lipson, The History of The Woollen and Worsted Industries, bls.1– 3.
30 L.F. Salzman, English Industries of The Middle Ages, bls. 220–221.
31 Sama rit, bls. 221–226.
32 K.G. Ponting, „Cloth finishing“, bls. 170.
33 J.O. Bro Jørgensen, Industriens historie i Danmark 2. b., bls. 34. Bro Jørgensen nefnir ló-
skurð og pressun „appretering“ og nefnir lóskurð, pressun og litun einu nafni „færdig-
beredningsbranche“. Sjá einnig O.J. Rawert, Almindeligt Varelexicon, 1.b., bls. 26.
34 John Clapham, A Concise Economic History of Britain, bls. 240–241.
35 The Oxford English Dictionary, 20. b.
36 Sama rit, 3. b.
37 E. Lipson, The History of The Woollen and Worsted Industries, bls. 130.
38 Benda má á að franska hugtakið sergé virðist samsvara enska hugtakinu twill og íslenska hug-
takinu vaðmál. Í almennustu merkingu er átt við voðir þar sem ívafið gengur yfir tvo og
undir tvo uppistöðuþræði til skiptis og bindingin færist til um einn uppistöðuþráð við hvert
fyrirdrag,myndast þannig skálínur í voðina. Sjá t.d. Sigrún P.Blöndal,Vefnaðarbók, bls. 99.
39 Í hverjum einstökum verkþætti eftirmeðhöndlunarinnar voru möguleikar á breyti-
leika.Voðir voru þæfðar mismikið, ýfðar mismikið og lóin skorin mismunandi náið.
Sama voðin var stundum ýfð og lóskorin mörgum sinnum. Sjá um meðhöndlun voða
við þæfingu í þófaramyllu, Richard Brooks, Observations on Milling Broad and Narrow
Cloth, bls. 7-18; um ýfingu og lóskurð, Beverly Gordon, The Final Steps, bls. 10-16,
einnig Sven T. Kjellberg, Ull och ylle, bls. 393-399.
40 Klæði var þó stundum haft röndótt. Sjá Ingeborg Cock-Clausen, Tekstilprøver, bls. 244.
41 1700-tals textil. Sjá um ullarvoðir í kaflanum „Noter til katalogen“, bls. 246–249.
42 1700-tals textil. Um „worsteds“, þ.e. kambgarnsvoðir, sjá einkum bls. 64–80 og
112–132. Um klæði sjá einkum bls. 81–85 og bls. 139–148.
43 Fríður Ólafsdóttir, „Grindavík og Básendar“, bls. 33–38; Sigríður Halldórsdóttir,
„Klæðavefsmiðjur og tauvefsmiðjur“, bls. 38–40.
44 Það má fá hugmynd um áhersluatriðin í þessum verkþáttum af riti skrifuðu af „fabrik-
assistent“ við „tugt- og manufacturhuset“ í Kristianíu, sjá Kock, Kort Anviisning.
45 Sven T. Kjellberg hefur fjallað ítarlega um tilraunir Svía til að koma upp klæða- og
taugerð, einnig um einstaka verkþætti, einkum í klæðagerð. Sjá Sven T. Kjellberg, Ull
och ylle, um tilraunir til að koma á fót klæða- og taugerð, bls. 111-272; um þóf, ýfingu
og lóskurð, strekkingu á ramma, pressun og frágangsatriði, bls. 392-408. Um eftirmeð-
höndlun taus, bls. 409-420.
46 1700-tals textil, bls. 246–247.
40 ÁRBÓK FORNLEIFAFÉLAGSINS