Skírnir

Årgang

Skírnir - 01.09.1988, Side 127

Skírnir - 01.09.1988, Side 127
SKÍRNIR ÁVEITURNAR MIKLU 333 áveituna. Umreiknaður til verðlags 1927-31 verður áveitukostnað- urinn um eða innan við 1 300 000 kr., þ. e. ríflega 110 kr. á ha eða um 8400 kr. á hvert býli. Samsvarar það nokkurn veginn áætlun- inni um 450 000 kr. kostnað á fyrirstríðsverði. En „þetta var lang- stærsta og dýrasta jarðræktarframkvæmd, sem gerð hafði verið á Islandi frá því að landið byggðist“.10 Aveiturnar þrjár til samans höfðu þá, um það leyti sem þær voru allar fullgerðar, kostað - á þágildandi verðlagi og án vaxta - um 1 800 000 krónur, og eru vextir á framkvæmdatíma vægt reiknaðir þótt sagt sé tvær milljónir króna. Tvær milljónir var engin risaupphæð í íslenskum þjóðarbúskap þessara ára; þó nam hún t. d. tíunda hluta af skuldum ríkissjóðs í árslok 1930 og um þriðjungi (umreiknað til sama verðlags) af kostnaðaráætlun járnbrautar þeirrar, sem Islendingar heyktust á að leggja austur fyrir Olfusá á 3. áratugnum. Ef sjónarhóllinn er hins vegar valinn um 1920, þegar verið er að framkvæma Skeiðaáveituna og taka lokaákvörðun um Flóaáveit- una, þá er um að ræða framkvæmdir upp á nærri 4 milljónir króna á þess árs verðlagi, á sama tíma og árstekjur ríkissjóðs voru lítið yfir 10 milljónir,11 þar af varið til samgöngumála tveimur milljónum og til „verklegra fyrirtækja" 700 þúsundum króna,12 en útflutnings- tekjur landsins rúmar 60 milljónir. Þannig að hér var hugsað stórt. En það átti líka að vera til mikils að vinna. Áveitulandið varð yfir 16 000 ha (og hafði raunar verið áætlað enn stærra).13 Öll tún lands- ins 1920 voru aðeins talin 22 000 ha, og hefðu áveiturnar átt að jafn- gilda meira en þriðjungi af túnunum, ef við það er miðað að kýr- fóður hafi fengist af einum hektara túns og af tveimur hekturum í áveitum.14 Áveiturnar gætu gefið af sér um 8000 kýrfóður, en mjólkurkýr í landinu voru um 17 000 fyrir. Þótt sauðfjárrækt og engjaheyskapur hafi að vísu vegið þyngra en kúabúskapur og túnrækt, var hér stefnt að býsna miklum umskiptum á hag þess at- vinnuvegar er enn taldist framfæra 47% þjóðarinnar. III Miklavatnsmýraráveitan fékk landssjóðsstyrk sem tilraunafram- kvæmd, en að öðru leyti taldist kostnaður við hana lán til eigenda
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116
Side 117
Side 118
Side 119
Side 120
Side 121
Side 122
Side 123
Side 124
Side 125
Side 126
Side 127
Side 128
Side 129
Side 130
Side 131
Side 132
Side 133
Side 134
Side 135
Side 136
Side 137
Side 138
Side 139
Side 140
Side 141
Side 142
Side 143
Side 144
Side 145
Side 146
Side 147
Side 148
Side 149
Side 150
Side 151
Side 152
Side 153
Side 154
Side 155
Side 156
Side 157
Side 158
Side 159
Side 160
Side 161
Side 162
Side 163
Side 164
Side 165
Side 166
Side 167
Side 168
Side 169
Side 170
Side 171
Side 172
Side 173
Side 174
Side 175
Side 176
Side 177
Side 178
Side 179
Side 180
Side 181
Side 182
Side 183
Side 184
Side 185
Side 186
Side 187
Side 188
Side 189
Side 190
Side 191
Side 192
Side 193
Side 194
Side 195
Side 196
Side 197
Side 198
Side 199
Side 200
Side 201
Side 202
Side 203
Side 204
Side 205
Side 206
Side 207
Side 208
Side 209
Side 210
Side 211
Side 212
Side 213
Side 214
Side 215
Side 216
Side 217
Side 218
Side 219
Side 220
Side 221
Side 222
Side 223
Side 224
Side 225
Side 226
Side 227
Side 228
Side 229
Side 230
Side 231
Side 232

x

Skírnir

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Skírnir
https://timarit.is/publication/59

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.