Ritröð Guðfræðistofnunar - 01.09.2005, Blaðsíða 18

Ritröð Guðfræðistofnunar - 01.09.2005, Blaðsíða 18
sálmasöngsins sé að „hræra mannsins hjarta“ með Guðs orði en ekki sýna snilld höfundarins. Sá sem þýðir sálminn, hvort sem það var séra Ólafur Guðmundsson í Sauðanesi (um 1537-1609) eða annar10 fer eftir þessum reglum þó að deila megi um það hvort textinn sé jafn lipur og þýðing Marteins. Athygli vekur að á undan sálminum er fyrirsögn sem er eins og lagboði: „Lofaður sértu, Jesú Krist.“ Ef þetta er tilvísun í lagboða, virðist hér vitnað í einhverja útgáfu sálmsins sem ekki er þekkt. Ýmsir hafa haldið fram að Ólafur Hjalta- son Hólabiskup (d. 1569) hafi gefið út sálmabók og hafi þar ekki verið gætt neinna skáldskaparreglna.* 11 „Lofaður sértu, Jesú Krist“ nær hrynjandinni í ljóðinu en geymir hins vegar enga stuðla og gæti að því leyti vísað til hugs- anlegrar sálmabókar Ólafs Hjaltasonar.12 Það er hins vegar hæpið að telja þessa fyrirsögn lagboða því að lag Johanns Walters er prentað með sálm- inum í Hólabók og þegar það er gert í Sálmabók 1589 er ekki getið um lag- boða. Lagboðar eru hins vegar nefndir við nokkra sálma í Hólabók og þá er notuð formúlan: „Við lag“ og viðkomandi sálmur síðan nefndur og er hægt að finna hann með nótum í bókinni. Sennilegt er því að með fyrirsögninni sé vitnað í heiti sálms Lúthers á þýsku „Gelobet seist du, Jesu Christ“ og m.a.s. notaður viðtengingarhátturinn „sértu.“ I Hólabók er sálmurinn svona: Lofaður sértu, Jesú Krist 1. Heiðra skulum vér Herrann Krist, að hann maður oss fæddist, af hreinni jómfrú María, og því gleðst öll sveit englanna. Kyrieleis. 2. Son eilífs föður eingetinn, í stallinum nú fínna menn, vort auma hold og blóð nú ber, blessaður Guð á sjálfum sér. Kyrieleis. 3. í meyjarlífi hvílist hann, hvem víð veröld ei lykja kann, 10 Páll Eggert Ólason 1924 nefnir helstu skáld sálmabókar 1589 s. 35-39 11 Páll Eggert Ólason 1924, s. 25-26; Magnús Már Lárusson 1967a, s. 37-38, sbr. og Amgrímur Jónsson 1992, s. 160-164. 12 Það fullyrðir Magnús Már Lárusson 1967b, s. 90. 16
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153
Blaðsíða 154
Blaðsíða 155
Blaðsíða 156
Blaðsíða 157
Blaðsíða 158
Blaðsíða 159
Blaðsíða 160
Blaðsíða 161
Blaðsíða 162
Blaðsíða 163
Blaðsíða 164
Blaðsíða 165
Blaðsíða 166
Blaðsíða 167
Blaðsíða 168

x

Ritröð Guðfræðistofnunar

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Ritröð Guðfræðistofnunar
https://timarit.is/publication/1152

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.