Skagfirðingabók - 01.01.2016, Qupperneq 76

SKAGFIRÐINGABÓK
76
sem ég svo þjáðist af fram eftir öllum
aldri.
Haustið 1908 sá ég að nú yrði
annaðhvort að gera, að leggja árar í
bát og hugsa aldrei til skólanáms eða
að láta til skarar skríða og reyna að afla
sér undirbúningsmenntunar undir
skóla. Vitanlega var ekki nema um
Gagnfræðaskólann á Akureyri að ræða.
Ég sagði nú fóstra mínum frá þessari
ætlan minni og bað hann að gefa mig
lausan þá um haustið. Hann heldur latti
mig en hvatti til að ráðast í skólanám,
taldi það ókleift kostnaðar vegna, en
sagði samt að væri ég staðráðinn í þessu
mætti ég vera laus frá sér og fá mér
kennslu hvar sem ég vildi. En það var
hægra sagt en gjört, ég átti bókstaflega
ekkert. Þó réðist ég í það að fara til
Guðmundar Davíðssonar hreppstjóra á
Hraunum og biðja hann að kenna mér frá
veturnóttum til febrúarloka, en þá ætlaði
ég á skip. Guðmundur tók þessu vel og
fór ég þangað um haustið. Því miður
varð minna um nám en til var stofnað.
Guðmundur var störfum hlaðinn, hafði í
mörgu að snúast og oft ekki heima, svo
kennslan varð mjög stopul. Um vorið fór
ég á skip sem ætlað var. Engin voru þá
sjómannasamtök til og hver varð að ganga
að þeim kjörum sem útgerðarmanninum
þóknaðist og notuðu þeir sér oft neyð
háseta, ekki síst ef viðvaningar áttu í hlut.
Kjörin voru hálfur dráttur og frítt salt í
partinn ef viss upphæð eða þungi var
dreginn. Afli var sæmilegur, en verðið á
fiskinum svo skammarlega lágt að arður
af öllu þessu striti varð hlægilega lítill. Af
þessum litlu tekjum varð ég svo að borga
kennslu og fæði frá vetrinum á Hraunum,
því ekkert gat ég borgað þegar ég fór
þaðan um vorið. Til Akureyrar fór ég svo
um haustið. Hafði þá fengið loforð um
inntöku í skólann, einnig heimavist. Þegar
ég hafði keypt það allra nauðsynlegasta,
sem ég þurfti til skólavistar, sá ég mér til
skelfingar að ég átti peninga ekki meiri
en svo, að endast myndi fyrir fæði til
áramóta. Þeir piltar sem fengu heimavist
urðu að hafa ábyrgðarmenn fyrir skilvísri
greiðslu fæðis síns yfir skólatímann og var
vitanlega ekkert við því að segja. Ég þekkti
engan, sem tekinn mundi gildur, nema
Ottó Tuliníus útgerðarmann. Á hans skipi
var ég um sumarið. Fór ég því til hans
og bað hann vera ábyrgðarmann minn.
Hann tók því þunglega og fór svo að ég
fór bónleiður til búðar. Fór ég nú heim í
skóla, í þungu skapi, mest vegna þess að
mér fannst hann vel geta gert þetta, því
fullvel vissi ég að Tuliníus hafði ekki tapað
á veru minni á skipinu því að allvel gekk
mér að draga. Ég hitti nú bryta skólans
og tjáði honum hvernig málin stæðu.
Hann vísaði mér þá til Páls kaupmanns
Þorkelssonar. Hann var bróðir Þorkels
Þorkelssonar veðurfræðings. Tjáði bryt-
inn mér að Páll hefði oft gengið í ábyrgð
fyrir fátæka pilta. Ég lagði nú leið mína
til hans, en var uggandi um hvernig fara
mundi. Páll var hið mesta ljúfmenni og
tók mér vel. Kvaðst hann skyldu sjá um
greiðslu á fæði mínu þegar mig þryti, en
mæltist til að ég færi á skip sem hann
gerði út þegar skóla væri lokið um vorið;
því lofaði ég og enti líka. Miklar áhyggjur
hafði ég vetur þennan vegna fátæktar og
af ýmsu öðru, sem hér skal ekki tjáð, því
að það er önnur saga. Heilar vikur liðu
svo oft að ég hafði ekki grænan túskilding
handa á milli, til Páls vildi ég ekki fara því
ég bað hann aðeins að borga fæðið en ekki
láta mig fá vasapeninga. Til engra var að
flýja með beiðni um styrk.