Tímarit Máls og menningar - 01.09.2009, Blaðsíða 29

TMM 2009 · 3 29
Ta r i q A l i
and the Gandhis: An Indian Dynasty (1985) og The Duel: Pakistan on the Flight
Path of American Power (2008). Þá hefur hann fjallað um hina nýju nýlendu-
stefnu vesturveldanna einsog hún birtist gagnvart Austur-Evrópu og Balkan-
skaganum. Einna áhrifaríkust af pólitískum bókum hans er The Clash of
Fundamentalisms (2002) þar sem hann bregst við atburðunum 11. september
með því að rekja sögu hreyfinga innan íslams og átök hins svonefnda þriðja
heims við heimsvaldastefnuna. Úr svipuðum jarðvegi spretta bækur einsog
Bush in Babylon (2003), Rough Music: Blair, Bombs, Baghdad, London, Terror
(2005) og Speaking of Empire and Resistance (2005) en sú síðastnefnda er við-
talsbók Davids Barsamian við Tariq Ali.
4
Á meðan Tariq Ali fjallar um mismun og spennu á milli austurs og vesturs í
pólitískum og sögulegum ritum sínum fjalla skáldsögurnar fjórar sem bráðum
verða fimm um tíma þar sem þessir menningarheimar rugla reytum sínum,
blandast saman og greinast í sundur. Kveikjan að sögunum eru viðhorf Vest-
urlanda til múslima, hinar sögulegu einfaldanir. Þessar sögulegu skáldsögur
lýsa sambandi hins kristna heims og heims Íslams. Sú fyrsta, Shadows of the
Pomegranate Tree (1992), segir frá falli Máraríkisins á Spáni í hendur kristinna
og hefst á bókabrennu þar sem hinir kristnu fleygja fornritum arabaheimsins
á bál, ritum um heimspeki, læknavísindi, stærðfræði og stjörnufræði. Það er
gert að frumkvæði erkibiskupsins Ximenes de Cisneros þegar kristnir menn
endurheimtu borgina Granada. Tariq Ali segir söguna frá sjónarhóli fjölskyldu
sem lifir í skugga atburðanna og minninganna um þá. Tariq Ali segir að hann
hefði getað skrifað ritgerð um hrun menningarinnar en vildi endurvekja fólk-
ið sem bjó á svæðinu og vekja um leið athygli á hvað saga íslams í Suður–Evr-
ópu er afbökuð. Í sögubókum er hún smættuð niður í setninguna: Múslimir
komu til Spánar, kaþólikkar hentu þeim út.
Bók númer tvö, The Book of Saladin (1998), fjallar um krossferðirnar á tólftu
öldu og segir frá Saladín, Kúrdanum sem frelsaði Jersúalem og bauð sátt trúar-
bragðanna. Sagan er sögð af ritara hans, gyðingnum Ibn Yakub. Þegar líður á
söguna bætast við fleiri raddir. Hinar sögurnar heita: The Stone Woman (2000)
og A Sultan in Palermo (2005). Það eru bækur einsog þessar sem efla samræð-
ur menningarheimanna og gera afl skáldsögunnar sýnilegt, þann boðskap
hennar að fólk er býsna svipað, sama á hvað það trúir. Sú fimmta er ekki komin
út en nýlega kom út ritgerðarsafnið Protocols of the Elders of Sodom and Other
Essays sem útgáfufyrirtækið Verso segir að fjalli á fyndinn og ögrandi hátt um
risa heimsbókmenntanna. Væntanlega heyrum við meira um þetta allt á bók-
menntahátíðinni í september.
TMM_3_2009.indd 29 8/21/09 12:53:43 PM