Tímarit Máls og menningar - 01.09.2009, Blaðsíða 22

22 TMM 2009 · 3
B ó k m e n n t a h á t í ð
bítur hann í rasskinnina – mýbit sem á eftir að gjörbreyta tilveru hans og ann-
arra.
Í „Brúðkaupsferð“ aka ung hjón torfæran fjallveg á leið í kvennaþorpið
Olymbos á grískri eyju þegar villimaður stekkur í veg fyrir þau. Hann romsar
upp úr sér ljóðbroti eftir William Blake þegar hann ryðst inn í bílinn og káfar
á léttklæddri konunni. Vitstola af viðbjóði er hún leidd gegnum þorpið fram
hjá kappklæddum konum sem standa með hendur á mjöðmum. Fyrr en varir
er hún búin að rífa af sér sumarkjólinn og tekin á rás niður bratta kletta á leið
niður að sjó.
Naja sagði kveikjuna að sögunum vera tímabil í mannkynssögunni sem við
sjáum nú fyrir endann á:
Á Norðurlöndum er mikil uppsveifla og gífurlegur veraldlegur auður. Millistéttin
hefur tútnað út og hver einasta táningsstelpa hefur efni á að kaupa sér merkjavöru.
En af einhverjum völdum leiðir þetta ekki til umburðarlyndis eða örlætis. Takið sem
dæmi þann fámenna hóp írakskra flóttamanna sem okkur [les: Dönum, ES] finnst
gustuk að taka á móti – ég held þeir séu 127. Hvernig getum við búið við efnahags-
lega ofgnótt en skort á mannúð?7
Á yngri árum segist Naja hafa lagt áherslu á að fjalla um sögupersónur sínar af
hluttekningu en nú leitist hún við að halda þeim í hæfilegri fjarlægð en laða
fram kraftinn á annan hátt en áður. Sögurnar eru í nútíð, líða áfram eins og
kvikmyndir og viðhalda spennu hjá lesandanum. Húmorinn kemur fram í
gróteskri atburðarás og einföldum orðaskiptum.
Minningabók: Tónlist bernskunnar
Láttu þér ekki
bregða
tónlist bernskunnar
spilar
með þig.8
Sama ár og Naja fékk Bókmenntaverðlaun Norðurlandaráðs gaf hún út ljóða-
bókina Poesibog. Orðið „Poesi“ var iðulega að finna á kápu minningabókanna
sem gengu á milli bekkjarsystkina og í var skrifuð ódauðleg viska eins og „lifðu
í lukku en ekki í krukku“. Naja segist þó ekki hafa skrifað mikið í minninga-
bækur, hún hafi safnað úrklippubókum og ort ljóð. Poesibog eru æskuminn-
ingar hennar. Þar er brugðið upp myndum frá áttunda áratugnum; klæðnaður
rifjaður upp, endalausir húsfundir í kommúnunni. Allt var „fælles“; fundir,
silfurskeiðar, mæður. Börnin fengu að fylgjast með þegar fullorðna fólkið
kepptist við að láta drauma rætast. Þarna er ljóð um að vera í brúðkaupi föður
síns án þess að vera hluti af fjölskyldunni, annað um móður sem er að yfirgefa
börnin sín. Tregi og sársauki er líka í „Vetrargleði“:
TMM_3_2009.indd 22 8/21/09 11:45:28 AM