Tímarit Máls og menningar - 01.11.2009, Blaðsíða 87
U m h u g h v ö r f á h ö f u n d a r f e r l i
TMM 2009 · 4 87
sem fyrst – og meira til. Fjárhagsástand mitt er nú þannig að það hefur sennilega
aldrei verra verið. Og jafnvel þótt ég fengi eitthvert verkefni eins og skot, myndi
ég helzt þurfa að fá greiðsluna fyrirfram. Nú er jafnvel svo illa komið, að ég hef
samasem ekkert að gera og á ekki von á neinu. Við skulum í bili sleppa því að
heilsa mín er tekin að bila og starfsþrek mitt um leið (ég vík að því síðar); nóg
væri það slæmt út af fyrir sig, að sjá ekki fram á neina útkomuleið aðra en þá – að
slá peninga út úr mönnum, sem maður á ekkert hjá.
Ég hef ekki minnstu hugmynd um, hver raunveruleg afstaða þín er til mín,
hvort heldur sem rithöfundar eða manns. Ég veit ekki hvort afskiptaleysi þitt og
? stafar af því, að þú hefur í svo mörgu öðru merkilegra að snúast en sinna mér,
ellegar af beinni andúð, litlu áliti á mér, kæruleysi, áhugaleysi eða svo afskaplegri
vangetu, að þú teljir þig ekkert geta fyrir mig gert – jafnvel ekki komið til fundar
við mig, þegar þú sjálfur hefur boðað mig. Menn afsaka sig oft með gleymsku,
ekki sízt menn sem hafa mörgu að sinna. En það er einmitt mjög intressant fyr-
irbæri hverju menn „gleyma“. – Mér þykir leiðinlegt að þurfa að víkja að þessu,
en ég geri það til þess þú vitir enn betur, hvílík ráðgáta þú ert mér. Með hliðsjón
af þessu hef ég ekki minnstu hugmynd um, hvað þú ætlast fyrir með mig – hvort
það er yfirleitt nokkuð –, eða hvers þú býzt við af mér. Mér þykir sennilegt, að þú
teljir mig a.m.k. hæfan til að lesa prófarkir. En ég veit ekki, eins og stendur, hvort
þú kærir þig einu sinni um þau viðskipti. – Sömuleiðis geri ég ráð fyrir, að þú
teljir mig geta þýtt úr öðrum málum og á sæmilega íslenzku; en ég hef ekki í háa
herrans tíð orðið þess var, að þér dytti í hug slík aukageta mér til handa; og erum
við þó enn ekki komnir að því sem beinlínis að mér snýr sem skapandi höfundi.
En nú er að víkja örlítið að þeirri hlið málsins. Fyrir um það bil ári hafðirðu
við orð, að þú vildir mjög gjarnan gefa út næstu skáldsögu mína („Blessaður þú
lætur mig fá næstu skáldsögu!“ eins og þú komst að orði um leið og þú hleyptir
mér út úr jeppanum.) Ég svaraði víst mjög fáu, sem von var, því mér kom þetta
nokkuð á óvart. Í fyrsta lagi hafði ég sjálfur ekki hugmynd um, hver eða hvernig
sú skáldsaga kynni að verða; í öðru lagi fannst mér hæpið af þér sem útgefanda
að samasem gefa í skyn, að þú myndir gefa hana út, hvernig sem hún yrði. En
látum þetta þó vera. Síðan hefurðu gefið út annað bindið af Sóleyjarsögu. Að því
kem ég hér á eftir. Það er intressant efni út af fyrir sig. Eins og af þessu má sjá, hef
ég anzi litla hugmynd um það, hvort þú kærir þig yfirleitt um nokkurt handrit
frá mér. Má vera, að svo sé, en ég hreinlega veit það ekki.
Ég hef enn ekki byrjað að vinna að nýrri skáldsögu, frá því ég lauk við Sóleyj-
arsögu fyrir rúmum tveimur árum, bæði vegna þess að ég hef ekki átt þess kost
sökum brauðstrits að upphefja slíkt stórvirki, og vegna hins, að ég hef ekki dottið
niður á neitt söguefni sem ég hef orðið nógu ánægður með. Hins vegar er ég að
nafninu til að undirbúa safn smásagna minna frá s.l. tíu árum. – Hvort ég ætti
að sýna þér það handrit? Það hef ég ekki hugmynd um. Læt ég þetta nægja um
þessi atriði.
Þá eru það fáeinar spurningar varðandi Sóleyjarsögu.
Í fyrsta lagi: Hvað á ég að segja við menn sem spyrja: Hvers vegna gefur Ragnar
TMM_4_2009.indd 87 11/4/09 5:44:41 PM