Tímarit Máls og menningar - 01.11.2009, Blaðsíða 141
D ó m a r u m b æ k u r
TMM 2009 · 4 141
Jón Gunnar Árnason eiga ekki heiðurinn að stofnun „deildar í mótun“ við
MHÍ, heldur Hildur Hákonardóttir.
Einlægni, rómantík og bjór
En eins og minnst er á hér í upphafi komast aðrir höfundar yfirleitt vel frá
sínum textum. Sumar greinanna eru í styttra lagi; e.t.v. vegna þess að ferill við-
komandi listamanna er ekki mjög langur, eða þá að ekki myndast nauðsynlegt
trúnaðarsamband milli listamanns og höfundar. Textar um Huldu Stefáns-
dóttur, Siggu Björgu Sigurðardóttur, Egil Sæbjörnsson og Unnar Örn Auðarson
eru áberandi stuttaralegir. Texti Evu Heisler um Harald Jónsson er ansi inni-
haldsrýr. Ólafur Gíslason bregður á það ráð fjalla mestmegnis um Heidegger í
grein sinni um Hannes Lárusson og um mínimalisma í greininni um Þór
Vigfússon. Einna læsilegastir eru bandarísku höfundarnir, Gregory Volk og
Shauna Laurel Jones, en þau Æsa Sigurjónsdóttir, Margrét Elísabet Ólafsdóttir
og Þóra Þórisdóttir hafa einnig margt athyglisvert að segja um „sína“ lista-
menn.
Icelandic Art Today er auðvitað ekki gagnslaust rit, en gagnlegra hefði verið
að setja saman samfellda sögu íslenskrar myndlistar síðustu þrjá áratugi, þar
sem fleiri listamenn kæmu við sögu; þannig rit mundi þá nýtast bæði til land-
kynningar og kennslu eða almennrar fræðslu innanlands.
Þeir Schoen og HBR koma einnig að vali listamanns á Myndlistartvíæring-
inn í Feneyjum, umfangsmestu (og dýrustu) kynningu á íslenskum listamanni
erlendis sem íslenska ríkið stendur að. Val þeirra á Ragnari Kjartanssyni, 33 ára
gömlum skemmtikrafti og æringja, hefur vakið töluverðar umræður í okkar
litla listheimi, sem þó hafa ekki ratað inn í fjölmiðla nema að litlu leyti.
Ákvörðunin hefur verið gagnrýnd á svipuðum forsendum og Icelandic Art
Today; þar hafi vantað upp á röksemdafærslu og gegnsæ vinnubrögð. Þá eru
þeir tvímenningar a.m.k. sjálfum sér samkvæmir. En vissulega hafa galgopa-
legar yfirlýsingar Ragnars sjálfs ekki hjálpað til, svo og lýsingar á því frómt sagt
fáránlega raunveruleikasjói sem nú stendur yfir í Palazzo Michiel dal Brusá við
Grand Canal í Feneyjum undir merkjum „einlægni“, „rómantíkur“ og Nastro
Azzurro-bjórs. En menn geta huggað sig við það að þetta hefði getað farið enn
verr: Ragnar hefði sem best getað ákveðið að fara til Feneyja sem gamalt hliðar-
sjálf, „Mr. Arse Farting“, til að setja saman viðhafnarstúku Hitlers sem hann
fékk senda í pörtum frá Berlín fyrir nokkrum árum. Þá hefðu spunameistarar
Schoens, þeir sem koma við sögu bókarinnar um listamanninn, loksins fengið
verðugt verkefni.
Leikhús og lifandi uppákomur eru að sjálfsögðu komin inn í myndlistina til
að vera; hægt er að rekja þær aftur til dada og jafnvel lengra aftur í tímann.
Fram á sjöunda áratuginn voru þær sama marki brenndar og hefðbundin list-
sköpun í móderníska kantinum, voru hluti af framsækinni – og afskaplega
alvarlegri – listrænni umræðu um mannlegt eðli og þjóðfélagið. Með tilkomu
yfirborðskenndrar popplistar á sjöunda áratugnum færðist „lifandi“ list í átt til
TMM_4_2009.indd 141 11/4/09 5:44:47 PM