Tímarit Máls og menningar - 01.05.2011, Síða 34

34 TMM 2011 · 2
Guðrún Helgadóttir
Bókin hennar Elínar
Inni í mér er lítil stelpa sem neitar að deyja, sagði danska skáldkonan
Tove Ditlevsen í einu af frægustu ljóðum sínum. Ætli við finnum ekki
öll fyrir þessu óþæga barni í okkur en hvort við eigum nokkuð að vera
að amast við því er meira vafamál. Víst er að ytra hylkið, eins og hann
Þórbergur kallaði það, breytist en innra hylkið fer sínar eigin leiðir og
miklum mun skemmtilegri og áhugaverðari.
Við getum víst ekki haft teljandi áhrif á feril ytra hylkisins til hvaða
ráða sem við grípum, þó að vissulega megi hlúa að því, en við ráðum
sjálf miklu um innra hylkið og það skiptir enda meira máli. En ein­
hvern veginn er það svo að þeir tala mest um ellina sem enn eiga eftir
að kynnast henni, og menn eru vart komnir í blóma lífs síns þegar bera
tekur á fordómum hinna yngri gagnvart hinum eldri. Þeir sem vaxið
hafa upp undir umsjá og alúð foreldra og ættingja og njóta nú ávaxtanna
af þrotlausu starfi uppalenda sinna telja sig skyndilega færa um að taka
ráðin af þeim.
Um þetta mætti margt segja en það er ekki efni máls míns hér, þó
að víst komi fordómar við sögu. Fordómar gagnvart aldri. Af mörgum
fordómum varðandi aldur leikur ástin ef til vill stærsta hlutverkið. Ást
er fyrir hina ungu, ást hinna eldri er feimnismál nema hún sé njörvuð
niður í hjónabandi sem hófst á unga aldri. Og að verða ástfanginn á
miðjum aldri eða síðar er í margra augum fáránlegt og sé nú um að ræða
mömmu einhvers eða pabba er það einungis dæmi um að þau gömlu séu
gengin af vitinu. Og þrátt fyrir alla baráttuna fyrir jafnrétti kynjanna
er það ennþá verra ef það er mamma. Pabbi er kannski skrambi hress
ennþá en mamma er bara orðin rugluð.
Samt gerist þetta og hefur alltaf gerst. Litla stelpan inni í okkur – eða
strákurinn – neitar að deyja. Ástarsagan sem hér verður brugðið upp
er ekki ný, heldur nær áttatíu ára gömul. Hún hófst árið 1915 og henni
lýkur aldrei. Í bók sem út kom árið 1992 bregður birtu hennar enn fyrir.