Tímarit Máls og menningar - 01.05.2011, Blaðsíða 117
TMM 2011 · 2 117
Úlfhildur Dagsdóttir
Sögur af skáldum
og skáldaðar sögur
Sendiherrann og Handritið að kvikmynd
Arnar Featherby og Jóns Magnússonar
um uppnámið á veitingahúsinu eftir
Jenný Alexson eftir Braga Ólafsson
Tókuð þið eftir hvað þetta rennur saman
í fallega runu? Ógnarlangur titill ógnar
langrar skáldsögu Braga Ólafssonar,
Handritið að kvikmynd Arnar Feat-
herby og Jóns Magnússonar um upp-
námið á veitingahúsinu eftir Jenný
Alexson, gæti fullt eins heitið „Sendi
herrann og handritið að kvikmynd
Arnar Featherby og Jóns Magnússonar
um uppnámið á veitingahúsinu eftir
Jenný Alexson eftir Braga Ólafsson“.
Enginn myndi taka eftir því þótt sendi
herrann slæddist þarna inn líka, enda
kemur sendiherra nokkuð við sögu í
síðarnefndu bókinni, og það er fullkom
lega við hæfi að það séu tveir höfundar í
lok romsunnar líkt og það eru tveir höf
undar að kvikmyndahandritinu.
En við skulum stilla okkur um hár
toganir.
Þær eru nokkuð ólíkar, tvær fyrstu
skáldsögurnar í boðuðum skáldsagna
kvartett Braga Ólafssonar. Fyrri bókin,
Sendiherrann, sem á titilsíðu ber undir
titilinn ljóð í óbundnu máli, kom út árið
2006 og var auk annarra viðurkenninga
tilnefnd til Bókmenntaverðlauna Norð
urlandaráðs. Fljótlega boðaði höfundur
einskonar framhald þeirrar bókar en þó
var það ekki fyrr en fjórum árum síðar,
2010, sem það birtist. Á þessum árum
sem liðu gekk mikið á í íslensku samfé
lagi og því er kannski eðlilegt að verkin
séu jafn ólík og raun ber vitni. En þegar
grannt er skoðað má samt sjá ýmislegt í
Sendiherranum sem einskonar fyrir
boða þeirrar óreiðu sem magnast stöð
ugt í Handritinu (en svo verður skáld
sagan nefnd héðan í frá) og mögulega
mætti, með góðum vilja, skoða sem
afsteypu af þeirri óreiðu sem magnaðist
í íslensku samfélagi þessi fjögur ár sem
liðu milli sagna. Enda er eitt af þemum
beggja verka það hvernig lífið hermir
stöðugt eftir skáldskapnum, eða smeygir
sér inn í skáldskapinn. Það líf sem birt
ist í skáldsögunum er auðvitað skáldað
líf; og líf skálda, því aðalpersónur beggja
verka eru höfundar af ýmsu tagi, ljóð
skáld, rithöfundur og þýðandi, kvik
myndagerðarmaður og svo auðvitað
höfundur Handritsins, sögukonan
Jenný Alexson (sem reyndar er einnig
glæpasagnahöfundur). Eða eins og segir
um Örn í Handritinu: „það kemur
honum síður en svo á óvart að hans
eigið líf elti eitthvað í þeim skáldskap
sem honum er efst í huga í augnablik
inu; slíkt virðist fremur regla en undan
tekning – og í huga hans helsta notagildi
skáldskaparins: að styðja við lífið í því
verkefni að hanna atburðarás þess“.1
Umfjöllun um skáldskap er því meðal
þess sem bindur skáldsögurnar tvær,
ekki síður en sameiginlegt persónugall
erí, en hluti persóna Handritsins hefur
áður verið nefndur í Sendiherranum.
Aðalpersóna Sendiherrans er ljóðskáldið
Sturla Jón Jónsson en hann er utan sviðs
í Handritinu. Þar eru þeir faðir Sturlu
Jóns, Jón Magnússon, og félagi hans,
Örn Featherby, aðalpersónurnar, auk
D ó m a r u m b æ k u r