Tímarit Máls og menningar - 01.05.2011, Qupperneq 82
82 TMM 2011 · 2
Heimir Pálsson
Horft út um gluggann
á Klopstock
„Þess verður getið, sem gert er,“
sagði Goethe og skrifaði Werther,
lét hann ganga út á hlað
og gera það
sem gert er oftar en vert er.
Þorsteinn Valdimarsson
Í hinni margfrægu skáldsögu, Raunum Werthers unga, eftir leyndarráðið
Jóhann Wolfgang Goethe segir frá miklu og skemmtilegu þrumuveðri
sem gengur yfir meðan stendur á dansleiknum þar sem Werther kynn
ist Lottu. Eftir selskapsleik sem til er efnt til þess að leiða athygli ungra
hispursmeyja frá þrumuveðrinu og draga svo úr ótta þeirra og felur í
sér að þátttakendur fá löðrung þegar þeim fipast, segir svo í dagbók
Werthers 16. júní:
… Þau kunnugustu drógu sig út úr, þrumuveðrið var liðið hjá, og ég fór með
Lottu inn í salinn. Á leiðinni sagði hún: þau gleymdu óveðrinu og öllu út af
löðrung unum! Ég komst ekki til að svara henni. − Ég var, hélt hún áfram, ein
af þeim sem óttaslegnastar urðu, og þegar ég mannaði mig upp í að telja kjark í
hinar, hvarf mér sjálfri allur ótti. − Við gengum út að glugganum. Enn heyrðust
þrumur úr fjarska, dásamlegt regnið helltist yfir landið með þungum dyn, og
hressandi ilm lagði í höfugum lofthitanum móti okkur. Hún studdi olnbog
anum á gluggakistuna, hún skyggndist út yfir nágrennið, leit til himins og á mig,
ég horfði í augu hennar, full af tárum, hún lagði hönd sína yfir mína og sagði
− Klopstock! − Mér kom óðar í hug hinn dýrlegi óður, sem hún hafði í huga, og
ég gleymdi mér við straum tilfinninga, sem hún hellti yfir mig með þessu lykil
orði. Ég yfirbugaðist, laut að hönd hennar og kyssti hana tárfellandi af sælu. Og
leit aftur í augu hennar. Öðlingur! Hefðir þú horft í þessi augu og þau ekki séð
sólina fyrir þér, þá gæti ég nú aldrei framar heyrt nafn þitt, svo tíðum vanhelgað,
nefnt í mín eyru. (Þýðing Gísla Ásmundssonar. 1987:32−33)