Tímarit Máls og menningar - 01.02.2016, Blaðsíða 25

É g g æ t i a l d r e i va l i ð e i t t o r ð
TMM 2016 · 1 25
Viltu segja mér frá bókunum þínum, nokkur orð um hverja bók, ef við
byrjum á Stefnumóti sem kom út árið 1987.
Þegar ég skrifaði þessa litlu bók var ég mjög meðvitað að uppgötva hvað
væri hægt að gera í texta og þarna var ég að skrifa fegurð í texta um ljótt
viðfangsefni, tefldi saman fegurð og ljótleika sem þá var ákveðin uppgötvun
fyrir mér.
Fallegri en flugeldar … Bókin er að mínu mati fallegri en flugeldar,
myndirnar sjúklega fagrar – ég vísa í eftirminnilega mynd:
Í morgunsárið greiðir hún sér með trékambi.
Hægt með föstum strokum. Vöxturinn er svo
mikill að hana kitlar í svörðinn. Hún strýkur
hendinni yfir gróðurinn. Finnur blóm springa
út undir fingurgómunum. Sóleyjar og baldursbrár.
Þegar ég var enn í námi skrifaði ég tvær bækur til viðbótar. Þessi bók er
samansafn af leitandi textum en þá vantaði ramma, þetta er mjög ómarkviss
bók. Síðan skrifaði ég 27 herbergi á meðan ég var enn í námi í Hollandi, bókin
var gefin út af Máli og menningu og útgáfufyrirtæki í Hollandi. Þar blandaði
ég saman texta og ljósmyndum. Textinn kemur úr persónulegu einkarými
og ljósmyndirnar koma úr opinberu rými hótelherbergja. Í bókinni áttu að
mætast snertifletir opinbers rýmis og einkarýmis.
Fyrsta skáldsaga þín Borg kom út árið 1993 og þótti nýstárleg og bylt ingar­
kennd.
Það kom mér á óvart. Ég skrifaði Borg af því mig langaði að prófa að
skrifa skáldsögu og hugsaði: hvernig skrifar maður bók? Hvað er bók?
Efniviðurinn var ástarsaga og ég hugsaði með mér að textinn væri eins og
staður sem lesandinn gengi inn í. Til þess að undirstrika þá tilfinningu um
textann sem stað bjó ég til hugmynd um borg, gagngert til að leiða lesandann
inn í textann, og kom fyrir endurtekningum, endurtók sama textann oftar
en einu sinni, eins og þegar maður gengur um borg og kemur alltaf á sama
staðinn aftur. Sagan fjallar um tvennt: um að halda áfram í ástarsambandi
þegar fyrsta hrifningin er yfirstaðin, og um það þegar hin barnslega hrifning
á lífinu og náttúrunni breytist afþví maður öðlast aukna reynslu og fer að
skilgreina hlutina – eins og því er lýst í bókinni þegar horft er á náttúruna og
hún er borin saman við Kjarvalsmálverk. Þetta var drifkrafturinn sem mér
tókst auðvitað engan veginn að koma til skila. En það verður oft þannig. Það
sem fær mann til að skrifa bókina er einmitt það sem kannski ekki kemst
beinlínis til skila til lesenda. Mér fannst sjálfsagt að skrifa bókina í því formi
sem mér sýndist og setja textann upp eins og ég vildi, en þar kom auðvitað
bakgrunnur minn og vinna með texta í myndlistarlegu samhengi til. Til-