Tímarit Máls og menningar - 01.02.2016, Síða 77

J a x l
TMM 2016 · 1 77
hvers vegna þau þurfa að vera svona áhugalaus á svipinn þegar hún þekkir
alla eftirvæntinguna og spennuna sem býr innra með þeim. Henni finnst
hún vera ósýnileg fyrir þeim. Reynir að sjá sjálfa sig með augum unglings og
getur ekki áttað sig á því hvort þeir sjái hana sem eina af þeim eða einhverja
konu, kerlingu. Í hverju er hún? Gráum joggingbuxum, adidas-töfflum,
hvítum sokkum og dúnúlpu. Er þetta manneskjan sem ég er orðin? spyr hún
sjálfa sig. Lofar að dressa sig upp. Hafa sig betur til. Fara í klippingu. Og ljós.
Hún lítur á krakkana og reynir að átta sig á því hvort þeir hafi farið í ljós.
Hún er orðin 27 ára. Mjög margir hafa dáið á þeim aldri eftir að hafa afrekað
mjög mikið. Henni finnst eins og hún eigi eftir að lifa lengi. Mjög lengi. Til-
hugsunin fyllir hana ekki gleði. Og þegar það rennur upp fyrir henni verður
hún döpur. Leið á sjálfri sér. Leið yfir sjálfri sér.
Leið.
Það glaðnar ósjálfrátt yfir öllum þegar vagninn birtist, kannski er það bara
liturinn. Gulur eins og sólin. Hún sest fremst. Bílstjórinn er með kveikt á
útvarpinu, í því er óður maður, hann setur mál sitt fram eins og bandarískur
sjónvarpspredikari, talar um leiðir til glötunar, um refsingar og óráðsíu,
bönn og straff, siðleysi og siðrof. Þó að sannfæringuna vanti ekki í röddina á
Unnur erfitt með að átta sig á því hvort hann tali með eða móti ríkisstjórn-
inni, kvótakerfinu eða hvað það nú er sem æsti hann svona. Hún er farin að
óttast að maðurinn í útvarpinu muni aldrei þagna þegar hann segist ætla
að hleypa að hlustendum. Sá fyrsti sem hringir er lágmæltur gamall maður.
Hann kynnir sig og fer svo að segja á sér frekari deili. Þetta er ekkjumaður,
honum gengur illa að koma sér að efninu:
„Ég minnist þess þegar ég sá Landspítalann þegar ég kom til Reykjavíkur,
þá hafði ég aldrei séð jafnstórt steinhús. Við verðum að muna…“
„Má ég biðja þig að stytta mál þitt.“
„Landsspítalinn var fjögur ár í byggingu en íslenskar alþýðukonur höfðu
safnað peningum til húsbyggingarinnar um áratugaskeið…“
„Ef þú hefur ekkert sérstakt málefni sem þú vilt ræða þá verð ég að hleypa
næsta hlustanda í loftið.“
„Hér eru kynslóðir sem trúðu á hugsjónina um velferðarsamfélag, þetta
var fólk sem fórnaði öllu sínu til að byggja upp vegi og brýr, síma og sjúkra-
hús. Og banka. Við byggðum upp bankana líka og nú á allra síðustu árum
höfum við horft á eftir þessum eignum í hendurnar á fáum útvöldum. Þetta
velferðarsamfélag er ekki verk einstaklinga. Þetta reis af samtakamætti, af
samvinnuhugsjón.“
„Það hafa nú engar sjúkrastofnanir verið einkavæddar svo ég viti.“
„Já, en það sem ég vildi sagt hafa …“
„Takk fyrir næsti hlustandi.“
Næsti hlustandi er æstur, jafnvel æstari en stjórnandinn. Hann talar
óslitið, orðin buna út úr honum, rómurinn hás, tónninn samfelldur eins og