Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.03.2017, Side 133

Tímarit Máls og menningar - 01.03.2017, Side 133
U m s a g n i r u m b æ k u r TMM 2017 · 1 133 18 Hannes Pétursson, „Draugatrú – kommún- ismi,“ Morgunblaðið 49. árg., 285. tbl., 19. des. 1962, bls. 2. 19 Sjá grein Guðmundar Andra „Þorbergur Þórðarson, ekki neitt“ í greinasafni hans Ég vildi að ég kynni að dansa (Reykjavík: Mál og menning, 1998), bls.133–146. Þorgeir Tryggvason Verðandi Pétur Gunnarsson. Skriftir – örlaga gletta. JPV 216 Eiginlega er það nú regla hjá mér að sýna aldrei neinum inn á verkstæðið hjá mér. Það er alkemistinn í mér sjáðu til. En ég hlýt að gera undantekningu með þig. Þórarinn Eldjárn, Maðurinn er það sem hann væri I Af einhverjum ástæðum hefur það lengi verið litið hornauga, í það minnsta í fræðaheiminum, að skoða skáldskap í ljósi höfundanna. Að leita vísbendinga um merkingu og listrænt gildi verkanna í atvikum og þráðum í lífshlaupi skáld- anna. Stundum sjást ummæli þar sem þessi „aðferð“ er afgreidd svo snubbótt og hryssingslega að helst megi líkja henni við að reykja í fjölskyldubílnum eða hrækja á gólfið. Eitthvað sem einu sinni var landlægt og sjálfsagt, en hafi nú góðu heilli verið útrýmt, enda aug- ljóslega óhollt og ekki við hæfi. Samt gerum við þetta öll. Byggjum kannski ekki virðulegar greiningarrit- gerðir á hugleiðingum og grúski í fortíð og umhverfi höfundanna, allavega ekki eingöngu. En flestum okkar er lífsins ómögulegt að ýta þessum hugsunum algerlega frá okkur við skáldskaparlest- ur. Ég tala nú ekki um á þessum síðustu og „verstu“ tímum þar sem úrvinnsla eigin lífsreynslu er orðin miðlæg – og opinber – í verkum virtustu höfunda. Umræða um allan þann „sjálfsskáld- skap“ er á frumstigi, nema mögulega í harðkjarna fræðanna. Gengur að mestu út á að horfa á „trend“, á breiða straum- inn í þessa átt. Fyrir vikið eru jafn grunnólík verk og Útlagi Jóns Gnarr, Sjóveikur í München eftir Hallgrím Helgason og Stúlkubækur Þórunnar Jörlu Valdimarsdóttur skoðaðar sem flokkur, einblínt á líkindin á kostnað þess að virða fyrir sér efni og úrvinnslu- leiðir hvers og eins. Skriftir Péturs Gunnarssonar gætu auðveldlega sogast inn í þennan flaum. Sem væru kaldhæðnisleg örlög í ljósi þess hvernig yfirborðskenndir merki- miðar hafa löngum þvælst fyrir upplif- un verka hans, og mótað viðtökur þeirra. Strákabækur „fyndnu kynslóðar- innar“ hafa á köflum verið afgreiddar sem ómarktækt léttmeti. Og sjálfhverft auðvitað. Kannski hefðu þeir Pétur og Einar Már átt að slengja fram tuggunni „You Ain’t Seen Nothing Yet“ á helstu aðfinnsluraddirnar. Svona í ljósi þess hvernig fór og hvert straumurinn liggur í dag í kjölfar Knausgaards og félaga. II Bæði nafn og kynningartexti á bókar- kápu halda því fram að meginefni og erindi bókarinnar sé uppruni ævistarfs- ins, að skrifa, verða rithöfundur, vera „rithöfundur in spe“ eins og segir í einu af mörgum leiðarstefjum Skrifta. Það má til sanns vegar færa. Hér fer öðrum þræði fram upprifjun á kringumstæð- um, afstöðu, áhrifavöldum í lífi og bókum. Uppgjör Andra, annars höfund- ar „að vonum“ við Halldór Laxness í Persónum og leikendum er ekki alveg upp úr engu.
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116
Side 117
Side 118
Side 119
Side 120
Side 121
Side 122
Side 123
Side 124
Side 125
Side 126
Side 127
Side 128
Side 129
Side 130
Side 131
Side 132
Side 133
Side 134
Side 135
Side 136
Side 137
Side 138
Side 139
Side 140
Side 141
Side 142
Side 143
Side 144

x

Tímarit Máls og menningar

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.