Múlaþing: byggðasögurit Austurlands - 01.01.2012, Side 122
Múlaþing
Flugvélin
Eftir fyrra stríð var Þjóðverjum bannað að
hanna og framleiða stríðstól eða nokkur þau
tæki sem nýttust í hemaði. Heinkel HE 111
var hönnuð sem tíu manna farþegaflugvél fyrir
Lufthansa. Vélin þótti allgóð, hrekklaus og með
góða flugeiginleika. Hún hentaði vel í Spánar-
stríðinu, en þótti hægfleyg og þunglamaleg í
seinni heimstyrjöldinni.
A upphaflegri útgáfu flugvélarinnar var
trjónan hefðbundin. Herútgáfan er þannig að
gluggar vom auknir verulega og sett á hana
svokallað „gróðurhús“ til þess að auka útsýnið
og nýta fremsta hlutann fyrir vélbyssu fram
úr, en ekki síst fyrir þann sem stjómaði losun
á sprengjum. Til þess var notaður sérstæður
kíkir, sambyggðum einskonar reiknistokk, til
að reikna út hvar sprengjur mundu lenda miðað
við flughæð vélarinnar og hraða.
Þessi Heinkel HE 111 var með einn flug-
mann. Sæti aðstoðarflugmanns var íjarlægt til
að bæta aðgengi skyttunnar að trjónunni.
Almennar upplýsingar:
Tegund: Heinkel HElll H5
Framleiðslunúmer: 3900
Framleiðsluár: 1941
Einkennisstafir: F8 + GM
Mótor: Tveir bulluhreyflar teg. Jomo-211F
V12 mótorar 1350 Hp
Hámarkshraði: 435 km (235Kt)
Hámarks flugtaks þyngd (MTOW):
14000 kg
Vænghaf: 22,50 m
Lengd: 16,40 m
Hæð: 3.40 m
Áhöfn: 4-5
Fyrstaflug: 17.11.1934
Framleiðslutímabil: 1936-1944
Framleiddar: 6.508 (7536)
Afbrigði: Casa 2.111 framleidd á Spáni
Frá 15. maí til 25. júlí ár hvert er bjart
allan sólarhringinn við Island, þannig að
auðvelt hefur verið fyrir áhöfnina að skima
eftir óvinaskipum hefðu þoka og ský ekki
byrgt mönnum sýn.
Með Hans Joackim í áhöfn vom F ranz Breuer
yfirliðsforingi (f. 1914), Josef Lutz undir-
liðsforingi (f. 1917) og Friedrich Hamisch
loftskeytamaður (f. 1914).
Flugtíminn frá Solaflugvelli hefur verið
á fjórða tíma. Reikna má með að áhöfnin
hefði getað flogið með austurströndinni í um
klukkustund áður en hún hefði orðið að hverfa
heim aftur vegna eldsneytisskorts. Þegar vélin
nálgaðist ströndina hefur verið flogið í sjón-
flugsskilyrðum og áhöfnin hefur séð móta
fyrir landi, sem var hulið þoku. Flugstjórinn
hefur lækkað flugið í þeirri von að sjá niður
til að athuga hvort óvinurinn leyndist einhvers
staðar innanfjarða. Flogið hefur verið fram
og til baka meðfram ströndinni og ber vitni
að hafa heyrt í flugvél allt að fjórum sinnum
á þessum tíma.
Líklegast er að flugstjórinn hafi ákveðið
að lækka flugið enn frekar svo hann gæti
flogið rétt yftr þokunni í þeirri veiku von að
sjá niður. Þokan var hinsvegar þétt og hefur
náð frá sjó með efra borðið í um fimm- til
sexhundruð metra hæð. Þrátt fyrir léttskýjað
veður þar fyrir ofan hefur einstaka tindur verið
þakinn skýjum. Þama hefur flugstjórinn mis-
reiknað sig og flogið inn í skýjaþykkni sem
hefur umvaftð Snæfuglinn og Sauðatind. Of
seint hefur hann áttað sig á mistökum sínum
með þeim afleiðingum að hann flaug vélinni
beint í stálið og fórst þar með áhöfn sinni.
Við áreksturinn splundraðist vélin og
önnur sprengjan af tveimur sprakk. Aftari
hluti flaksins með vængjum og mótomm
hmndi niður með klettaveggnum og dreifðist
í urðinni. Hluti flugstjómarklefans varð eftir
á nibbu í klettabeltinu á þeim slóðum er vélin
hitti bjargið.
Um stund bergmálaði sprengingin milli
fjallanna og síðan varð allt hljótt.
120