Peningamál - 23.11.2022, Blaðsíða 29
PENINGAMÁL 2022 / 4 29
Fraktflutningar héldu einnig áfram að aukast og
sögulegar tölur voru jafnframt endurskoðaðar upp á við.
Á fyrri hluta ársins nam ársaukningin 27% en á móti
vó 9,4% samdráttur annars þjónustuútflutnings. Þar vó
þungt 69% samdráttur útflutnings tengdum afnotatekj-
um af hugverkum lyfjafyrirtækja en við bættist tæplega
helmings samdráttur rannsókna- og þróunarþjónustu.
… sem hélt áfram á þriðja ársfjórðungi
Ferðamönnum hélt áfram að fjölga samhliða auknu
flugframboði á þriðja ársfjórðungi. Í takt við ágústspá
bankans voru brottfarir þeirra frá Keflavíkurflugvelli tæp-
lega 654 þúsund sem eru nánast jafn margar og á sama
tíma árið 2019. Vísbendingar um útgjöld ferðamanna
hér á landi á fjórðungnum benda til þess að meðalútgjöld
þeirra hafi lækkað lítillega milli fjórðunga og færst nær
því sem var áður en faraldurinn hófst. Að hluta skýrast
hærri útgjöld þeirra að undanförnu af því að dvalar-
lengd hefur verið meiri en hún var fyrir faraldurinn og
var heildarfjöldi gistinátta á þriðja ársfjórðungi töluvert
yfir fjöldanum á sama tíma árin 2018 og 2019 (mynd
III-15). Samsetning þjóðernis á fjórðungnum var einnig
áfram ólík því sem var fyrir faraldurinn og hefur aukinn
fjöldi ferðamanna frá Evrópu vegið á móti fáum komum
frá Asíu. Horfur eru aftur á móti á að útflutningstekjur
innlendra flugfélaga af farþegaflutningum hafi verið
meiri á fjórðungnum en talið var í ágúst. Nýtingarhlutföll
voru góð, flugfargjöld há og tekjurnar töluvert meiri en
fjölgun farþega gefur til kynna. Hlutur farþegaflutninga
í þjónustuútflutningi er hins vegar enn minni en fyrir
faraldurinn þar sem umsvif innlendra flugfélaga eru enn
minni. Einnig er útlit fyrir að tekjur af fraktflutningum
hafi áfram aukist og verið meiri en búist var við.
Horfur í ferðaþjónustu svipaðar og í ágúst
Alþjóðlegar verðbólgu- og hagvaxtarhorfur hafa haldið
áfram að versna síðan í ágúst og óvissa hefur aukist
(sjá umfjöllun í kafla I). Efnahagsástandið ytra virðist þó
enn ekki hafa haft neikvæð áhrif á komur ferðamanna
hingað til lands, útgjöld þeirra hér á landi eða áætlanir
flugfélaga fyrir komandi vetur. Áætlað er að flugfram-
boð til og frá landinu haldi áfram að aukast á næsta
ári. Einnig hafa leitir að gistingu og flugi til Íslands á
leitarvél Google verið svipaðar á seinni helmingi ársins
og þær voru á öðrum ársfjórðungi (mynd III-15). Þá
hefur alþjóðleg bókunarstaða flugfélaga haldið áfram
að batna samkvæmt tölum Alþjóðasambands flugfélaga
þótt bókunarstaða fyrir fjórða ársfjórðung innan Evrópu
hafi heldur gefið eftir.3
3. Sjá The International Air Transport Association, Air Passenger Market
Analysis, september 2022.
Vísbendingar um umsvif í ferðaþjónustu1
1. ársfj. 2015 - 3. ársfj. 2022
1. Útflutt ferðalög og farþegaflutningar á föstu verðlagi, grunnspá Seðlabankans á
3. ársfj. Gistinætur á öllum skráðum gististöðum. Leitarniðurstöður út frá þáttalíkani
sem tekur saman tíðni fimm ólíkra leitarniðurstaðna sem tengjast ferðalögum til
Íslands samkvæmt Google-leitarvélinni. Gögnin eru árstíðarleiðrétt.
Heimildir: Google Trends, Hagstofa Íslands, Seðlabanki Íslands.
Ferðalög í þjónustuútfl. (v. ás)
Farþegaflutningar með flugi í þjónustuútflutningi (v. ás)
Gistinætur (v. ás)
Google leitarniðurstöður (h. ás)
Vísitala
Mynd III-15
Vísitala, 2018 = 100
0
20
40
60
80
100
120
140
0
20
40
60
80
100
120
20222021202020192018201720162015