Tímarit lögfræðinga - 01.04.2013, Síða 101


Reimar Pétursson
er hæstaréttarlögmaður.
Reimar Pétursson:
AÐAL- OG AUKAATRIÐI Í SÖGU STJÓRNARSKRÁRINNAR
Guðni Th. Jóhannesson hefur í skrifum sínum ljáð því mikla þýð-
ingu að við setningu lýðveldisstjórnarskrárinnar 1944 hafi margir
ætlað að hún yrði tekin til „gagngerðrar endurskoðunar“ við fyrsta
tækifæri. Þessi skrif Guðna hafi ýmsir róttækir fylgismenn tillagna
stjórnlagaráðs hent á lofti.
Ég benti á, m.a. hér í tímaritinu 3. tbl. 2011, að þetta atriði hafi
takmarkaða þýðingu fyrir endurskoðun stjórnarskrárinnar í dag.1
Þannig rakti ég að þau atriði, sem menn töldu sérstaklega skipta
máli að taka til endurskoðunar 1944, hafi í raun öll verið leidd til
lykta með þeim breytingum sem gerðar hafa verið á stjórnarskránni
á lýðveldistímanum. Af þessum sökum er það niðurstaða mín að
kenning Guðna hafi enga hagnýta þýðingu við núverandi endur-
skoðun stjórnarskrárinnar hvað sem líður sögulegu ágæti hennar.
Guðni virðist ekki vilja una þessari gagnrýni minni. Hann skrif-
aði grein um þetta í 4. tbl. tímaritsins 2011.2 Þar heldur hann því
fram í fyrsta lagi að ég dragi í efa „að nokkurn tímann hafi staðið til
að endurskoða stjórnarskránna í heild sinni“ og í öðru lagi að mín
skoðun „hvíli á veikum stoðum“. Þá finnur hann í þriðja lagi að því
að ég hafi ekki „vikið einu orði“ að umræðum um lýðveldisstjórnar-
skránna á Alþingi.
1 Sjá Reimar Pétursson: „Frumvarpi stjórnlagaráðs ber að hafna“. Tímarit lögfræðinga
2011, bls. 327-339, einkum bls. 336-339.
2 Sjá Guðni Th. Jóhannesson: „Sagnfræðin og endurskoðun stjórnarskrárinnar“. Tímarit
lögfræðinga 2011, bls. 449-454.