Úrval - 01.12.1949, Blaðsíða 34
32
Ctrval
góðs viti. Þýzkur sálfræðingur,
H. Helzer að nafni, rannsak-
aði eitt sinn 100 þrjózk börn
2—4 ára. Af þeim urðu 84 síðar
fyllilega eðlileg (normal) að því
er tók til vilja og skapgerðar.
Hann rannsakaði einnig til sam-
anburðar önnur 100 börn á aldr-
inum 2—4 ára, sem engin
þrjózkuköst fengu, en af þeim
þroskuðust einungis 26 eðlilega
að vilja og skapgerð, en hin 74
reyndust framtakslítil, ósjálf-
stæð og veikgeðja. Aðrar rann-
sóknir benda í sömu átt. Nokk-
ur óhlýðni og þrjózka er því
fyllilega eðlilegt fyrirbæri hjá
börnum á þessum aldri og er
engin ástæða til að gera sér um
það áhyggjur. Miklu frekar er
það áhyggjuefni, þegar börn á
þessum aldri eru þau „fyrir-
myndarbörn", að þau setja sig
aldrei eða mjög óverulega gegn
vilja foreldranna.
Kennari, sem kennt hefur
mörg ár, hefur sæmilega glögga
hugmynd um, hvað kalla má
venjulega (normala) hegðun
barna á skólaaldri. En eins
og kunnugt er, er ekki fátítt,
að börn hagi sér vel hjá sum-
um kennurum, en miður og
jafnvel afleitlega hjá öðrum.
Meira og minna gallaðir og
ólagnir kennarar eru því miður
ekki úr sögunni, og til eru þeir,
sem hafa svo óheppilega fram-
komu, að þeir hafa aldrei lag
á neinum bekk, og gera nem-
endur sér þá dælt við þá og
espast til allskonar óláta. Mörg
börn, sem eru erfið heima fyrir,
haga sér vel eða óaðfinnanlega
í skóla, og eins kemur fyrir, að
ólátabelgir í skóla hagi sér vel
eða sæmilega heima fyrir og út
á við og verði seinna nýtir menn.
I stuttu máli: Góð hegðun í
skóla er ekki öruggt kennimerki
heilbrigðs persónuþroska á full-
orðinsárunum.
Einkum erum við þó í vafa
um, að hve miklu leyti ýmsir
þættir skapgerðar og hegðunar
eru meðfæddir eða áunnir. Þetta
hefur þó verið mikið rannsak-
að og mjög um það deilt, án
þess að komizt hafi verið að
ótviræðri niðurstöðu. Hér erurn
við stórum ófróðari en um vit-
ræna hæfileika mannsins, enda
eru skoðanir um þessi atriði
skiptari.
Kynhvötin í bernsku. Eina
ósannaða kennisetningu varð-
andi sálarlíf og uppeldi bama,
sem rekja má til Freuds og ann-
arra sálkönnuða, mætti orða á